Akıllı nedir? TDK Türkçe sözlük anlamı ne demek?
Akıllı kelimesinin sözlük anlamı, eş ve zıt anlamlı karşılıkları, diğer dillerdeki anlamları, Akıllı hakkında örnek cümleler, atasözü ve deyimler...
Kelime: Akıllı
Anlamlar:
1. Gerçeği iyi gören ve ona göre davranan, akil
Özelliği / Tipi / Türü: Sıfat
Örnek: "İkisi de zeki adamdı, akıllı adamdı, yapıcı adamdı."
2. Karşısındakini küçümseme amacıyla söylenen bir söz
Özelliği / Tipi / Türü: ünlem
3. Uyanık geçinen
Özelliği / Tipi / Türü: Alay yollu
Örnek: "Akıllıya bak, bu işten kendisine bir pay çıkarmak istiyor."
İçinde Akıllı geçen birleşik ve kökteş kelimeler: akıllı başlı, akıllı uslu, adamakıllı, horoz akıllı, sivri akıllı, uslu akıllı, yarım akıllı
Akıllı hakkında eş anlamlı kelimeler
Akıllı eş anlamlısı
akıllı kelimesinin eş anlamlı sözcükleri : Zeki , Uyanık , Gözüaçık , Mutedil
Akıllı hakkında zıt (karşıt) anlamlı kelimeler
Akıllı zıt anlamlısı
akıllı kelimesinin zıt anlamlı sözcükleri : aptal, deli, çalık, çılgın
Akıllı ile ilgili 5 örnek cümle
"Akıllı" kelimesini bir cümle içinde kullanmak gerekirse, aşağıdaki cümleler gerçek veya mecaz anlamı ile "Akıllı" kelimesinin cümle içinde kullanımına örnek gösterilebilir.
1. Akıllı insanı herkes sever
2. Akıllı biri bunu yapmaz
3. Akıllım, bu böyle olmaz
4. Hay akıllı, beni ne sandın?
5. Çocuk akıllı uslu görünüyordu
Diğer dillerde Akıllı
İngilizce: Smart
Spanish: Inteligente
German: Smart
French: Intelligent
Italian: Smart
Akıllı ile ilgili atasözleri
Aşağıda Akıllı hakkında ve içinde Akıllı kelimesi geçen, Akıllı ile başlayan veya biten atasözleri örnek olarak verilmiştir.
Atasözü: akıllı düşman akılsız dosttan hayırlıdır
Anlamı: akılsız kimse iyi niyetli olsa dahi yaptığı işin ne gibi kötü sonuçlar doğuracağını hesap edemediğinden dostuna bilmeyerek fenalık edebilir, akıllı düşmanın yapacağı kötülükse akıl yoluyla sezilir ve gereken tedbir alınabilir.
Atasözü: akıllı düşününceye kadar deli çocuğunu (oğlunu) everir
Anlamı: kendilerini akıllı sananlar çok kez akılsız diye tanınanlardan daha az başarı gösterir.
Atasözü: akıllı köprü arayıncaya dek deli suyu geçer
Anlamı: atak kişi tehlikeyi göze alarak işe girişir ve çabuk sonuç alır.
Atasözü: akıllı oğlan neyler ata malını, akılsız oğlan neyler ata malını
Anlamı: çocuk akıllı ise babasından mal kalsın diye beklemez, malı kendisi kazanır; akılsızsa babası ne kadar çok mal bırakırsa bıraksın, değerini bilmez ve onu kısa zamanda bitirir.
Atasözü: akıllı, sözünü akılsıza söyletir
Anlamı: başkası adına konuşmak, insanın başını derde sokar.
Atasözü: arı söğüdü, akıllı öğüdü sever
Anlamı: herkes işine yarayan şeyi benimser.
Atasözü: bir adama kırk gün (deli dersen deli, akıllı dersen akıllı olur) ne dersen o olur
Anlamı: sürekli telkinlerle bir kişinin bilinç altına birtakım inançlar, duygular yerleştirilebilir.
Atasözü: bir deli kuyuya bir taş atar, kırk akıllı çıkaramazmış
Anlamı: bir insan bazen akla ve mantığa sığmayan bir iş yapar; yapılan iş, hiçbir kurala uymadığı için pek çok akıllı insan bunu düzeltmeye çalışır, fakat başaramaz.
Atasözü: deli dostun olacağına akıllı düşmanın olsun
Anlamı: akılsız kimse iyi niyetli olsa dahi yaptığı işin ne gibi kötü sonuçlar doğuracağını hesap edemediğinden dostuna bilmeyerek fenalık edebilir, akıllı düşmanın yapacağı kötülükse akıl yoluyla sezilir ve gereken tedbir alınabilir.
Atasözü: oğlum deli malı neylesin, oğlum akıllı malı neylesin
Anlamı: çocuk akıllı ise babasından mal kalsın diye beklemez, malı kendisi kazanır; akılsızsa babası ne kadar çok mal bırakırsa bıraksın, değerini bilmez ve onu kısa zamanda bitirir.
Atasözü: tayfanın akıllısı, geminin dümeninden uzak durur
Anlamı: akıllı işçi, beceremeyeceği yönetim işine el atmaz.
Akıllı ile ilgili deyimler
Aşağıda Akıllı hakkında ve içinde Akıllı kelimesi geçen, Akıllı ile başlayan veya biten deyimler örnek olarak verilmiştir.
Deyim: akıllı geçinmek
Anlamı: kendini çok akıllı sanmak: 'Akıllı geçinen kadınlardan beklenebilecek tepkileri vermedi hiç.' -R. Erduran.
Deyim: akıllı olmak
Anlamı: gerçeklere uygun davranmak: 'Mesut olmak için akıllı olmak kifayet eder, baht, talih bunlar boş şeydir!' -M. Ş. Esendal.
Deyim: akıllılık etmek
Anlamı: 1) yerinde ve uygun davranmak; 2) uyanık davranmak.