Gözü ne demek? TDK sözlük anlamı nedir?

Kelime: Gözü

Anlamlar:

Gözü hakkında eş anlamlı kelimeler

Gözü eş anlamlısı

gözü kelimesinin eş anlamlı sözcükleri : Sonuç bulunamadı!

Gözü hakkında zıt (karşıt) anlamlı kelimeler

Gözü zıt anlamlısı

Gözü kelimesinin zıt anlamlı sözcükleri : Sonuç bulunamadı!

Diğer dillerde Gözü

İngilizce: Eye

Spanish: Ojo

German: Auge

French: Oeil

Italian: Occhio

Gözü ile ilgili atasözleri

Aşağıda Gözü hakkında ve içinde Gözü kelimesi geçen, Gözü ile başlayan veya biten atasözleri örnek olarak verilmiştir.

Atasözü: abdalın karnı doyunca gözü pabucundadır (yolda olur)

Anlamı: çıkarına düşkün kimselerin arkadaşlığı işi bitinceye kadardır.

Atasözü: aç gözünü, açarlar gözünü

Anlamı: yaptığın işlerde uyanık davranmazsan çok kötü durumlarla karşılaşır, gözünü dört açmak zorunda kalırsın.

Atasözü: aç ölmez gözü kararır, susuz ölmez benzi sararır

Anlamı: yoksulluk insanı öldürmez ama türlü türlü üzüntü ve sıkıntı içinde yıpratır.

Atasözü: aç tokun gözüne bakmakla doymaz

Anlamı: yoksul insanla ilgilenmek ancak ona yardım etmekle olur.

Atasözü: açın gözü ekmek teknesinde olur

Anlamı: kişinin tek düşüncesi, yaşaması için gerekli olan şeyi elde etmektir.

Atasözü: açın karnı doyar, gözü doymaz

Anlamı: tutkulu olduğu konuda insan doyumsuzdur, yetinmek bilmez.

Atasözü: açtı ağzını, yumdu gözünü

Anlamı: öfkelenerek veya kızarak ağır sözler söyledi.

Atasözü: ağanın gözü ata tımardır

Anlamı: iş sahipleri denetimlerini sürekli yaparlarsa işler yolunda gider.

Atasözü: ağanın gözü öküzü (ineği) semiz eder

Anlamı: ana babalar çocuklarına, mal sahipleri de mallarına iyi bakarlarsa iyi sonuçlar alınır.

Atasözü: ağanın gözü, yiğidin sözü

Anlamı: çalışanlarını gereği gibi yöneten ve çalıştıran kişi iyi bir yöneticidir, sözünün eri olan kimse de yiğittir.

Atasözü: ağzı eğri, gözü şaşı ensesinden belli olur

Anlamı: bir kişinin tutum ve davranışları, o kişide birtakım eksiklikler bulunduğunu gösterir.

Atasözü: ağzını açacağına gözünü aç

Anlamı: dikkatli ol, uyanık ol.

Atasözü: alakargada alacağım olsun, alamazsam gözümü oysun

Anlamı: borçlu olmaktansa alacaklı olmak iyi bir şeydir.

Atasözü: Allah sağ gözü (eli) sol göze (ele) muhtaç etmesin

Anlamı: Tanrı kimseyi kimseye, en yakınlarına bile muhtaç etmesin.

Atasözü: arığa su gelene kadar kurbağanın gözü patlar

Anlamı: yapılması geciken iyilikler, bekleyenleri sıkıntı içinde bırakır.

Atasözü: âşığın gözü kördür

Anlamı: kendisini aşka kaptıran kimse, sevgilisinin kusurlarını görmediği gibi çevresinde olup bitenlerle de ilgilenmez.

Atasözü: azıksız yola çıkanın gözü el torbasında kalır

Anlamı: ileride gereksinim duyacağı şeyleri zamanında hazırlamayan kişi, hazırlık yapan diğer insanlardan yardım bekler.

Atasözü: bekâr gözü, kör gözü

Anlamı: bekâr erkek, evlenme istek ve heyecanı içinde olduğundan alacağı kızın kusurlarını göremez.

Atasözü: besle kargayı, oysun gözünü

Anlamı: elinde büyüttüğün kişi gün gelip sana nankörlük edebilir.

Atasözü: caminin (mescidin) mumunu yiyen kedinin gözü kör olur

Anlamı: kendisini yetiştiren kimsenin malına hıyanet eden, el uzatan kimse cezasını bulur.

Gözü ile ilgili deyimler

Aşağıda Gözü hakkında ve içinde Gözü kelimesi geçen, Gözü ile başlayan veya biten deyimler örnek olarak verilmiştir.

Deyim: açlıktan gözü (gözleri) dönmek (kararmak)

Anlamı: çok acıkmak: 'Bu akşam açlıktan gözü dönmüş bir hâlde bir evin mutfağına girmişti.' -S. F. Abasıyanık.

Deyim: ağzını açıp gözünü yummak

Anlamı: öfke ile, sonunu düşünmeden ağzına gelen bütün ağır sözleri söylemek: 'Fakat bu inat, Emine'nin çenesini açmış; kızın ne kadar kusuru varsa babasından geldiğini söylerken, Tevfik'e ağzını açmış, gözünü yummuştu.' -H. E. Adıvar.

Deyim: alıcı gözüyle bakmak

Anlamı: inceden inceye gözden geçirmek: 'Şimdiye kadar pek alıcı gözüyle bakmamıştı.' -S. F. Abasıyanık.

Deyim: anasının gözü

Anlamı: argo çok kurnaz, çok açıkgöz, dalavereci, hinoğluhin.

Deyim: Arap uyandı (Arap'ın gözü açıldı)

Anlamı: geçen bir olaydan ders alındığını anlatan bir söz.

Deyim: başım gözüm üstüne

Anlamı: belirtilen istekleri içtenlikle yapmayı kabul etmeyi anlatan bir söz.

Deyim: başını gözünü yarmak

Anlamı: bir işi kötü yapmak, bir işi istenildiği gibi yapmamak.

Deyim: başının gözünün sadakası

Anlamı: başa gelecek bir belayı savmak veya önlemek için yapılan bağış, özveri: 'Bir herif çıksa da şunu başımdan alsa... Başım gözüm sadakası üç beş parça eşya, beş, on kuruş da para veririm.' -R. N. Güntekin.

Deyim: (bir işi) gözü yememek

Anlamı: bir işi yapacak güç ve yeteneği kendinde bulamamak.

Deyim: (bir kadın bir erkekte) gözünü açmak

Anlamı: kadın ilk cinsel ilişkiyi o erkekle kurmuş olmak.

Deyim: (bir şey birinin) gözünde olmamak

Anlamı: herhangi bir üzüntü veya zor durum dolayısıyla o şeye değer verecek durumda bulunmamak.

Deyim: (bir şey) gözüne ilişmek

Anlamı: birdenbire, istemeden görmek: 'Tam kapı yanında bir sütçü dükkânı gözüme ilişti.' -R. H. Karay.

Deyim: (bir şey) gözünü almak

Anlamı: 1) şiddetli ışık sebebiyle gözü iyi göremez duruma getirmek; 2) mec. aşırı biçimde etkilenmek.

Deyim: (bir şeyde) gözü olmak

Anlamı: bir şeyi ele geçirmek isteği beslemek: 'Allah bilir, milletvekilliğinde de gözü vardır.' -H. Taner.

Deyim: (bir şeyde) gözü olmamak

Anlamı: 1) bir şeye sahip olmayı istememek; 2) heves beslememek, fazla önem vermemek: 'Giyinip kuşanmakta, gezip tozmakta gözüm yok.' -R. N. Güntekin.

Deyim: (bir şeyden) gözünü ayırmamak

Anlamı: bir şeye sürekli olarak bakmaktan kendini alamamak: 'Ateşoğlu, bir yandan da gözlerini deniz yüzüne gelen ve yüzde suyu fokurdatan hava habbelerinden ayırmıyordu.' -Halikarnas Balıkçısı.

Deyim: (bir şeye) gözü gitmek

Anlamı: bir şeyi istemeden görmek, elinde olmayarak bakmak.

Deyim: (bir şeye) gözü (gözleri) takılmak

Anlamı: dikkati çeken bir şeyden bakışlarını ayıramamak: 'Gözleri başka bir sahifenin ortalarına takıldı.' -P. Safa.

Deyim: (bir şeye) gözünü yummak

Anlamı: görmezlikten gelmek.

Deyim: (bir şeye) ... gözüyle bakmak

Anlamı: yerine koymak: Kardeş gözüyle bakmak.