Kelime: Zaman
Kökeni: "Arapça zamān" kelimesinden Türkçeye geçmiştir.
Anlamlar:
1. Bir işin, bir oluşun içinde geçtiği, geçeceği veya geçmekte olduğu süre, vakit
Özelliği / Tipi / Türü: Isim
Örnek: "Zaman geçtikçe hafifleyecek yerde, daha ziyade ağırlaşan bir vicdan azabı duyarım."
2. Bu sürenin belirli bir parçası, vakit
Örnek: "Efendiler, az söylemek çok yapmak zamanı gelmiştir."
3. Belirlenmiş olan an
4. Çağ, mevsim
Örnek: "Gül zamanı. Çocukluk zamanı."
5. Bir işe ayrılmış veya bir iş için alışılmış saatler, vakit
6. Dönem, devir
Örnek: "Dedelerimizin zamanında burada bir kral yaşardı."
7. Olayların oluş ve akış sırasını belirleyen, düzenli ve dönemli gök olaylarını birim olarak kullanan sanal bir kavram
Özelliği / Tipi / Türü: Gök bilimi
8. Fiillerin belirttikleri geçmiş zaman, şimdiki zaman, gelecek zaman, geniş zaman kavramı
Özelliği / Tipi / Türü: Dil bilgisi
Örnek: "Geldi, gelmiş, geliyor, gelecek, gelir."
9. Yer kabuğunun geçirdiği gelişimde belirlenen ve fosillere göre dörde ayrılan geniş evrelerden her biri
Özelliği / Tipi / Türü: Jeoloji
İçinde Zaman geçen birleşik ve kökteş kelimeler: zaman aşımı, zaman ayarlı, zaman belirteci, zaman bilimi, zaman birimi, zaman dizini, zaman eki, zaman tüneli, zaman zaman, zaman zarfı, açık zaman, ahir zaman, aman zaman, art zamanlı, birleşik zaman, bir zaman, dar zaman, eş zaman, eş zamanlı, geçmiş zaman, gelecek zaman, gelecek zaman kipi, geniş zaman, her zaman, İkinci Zaman, kimi zaman, müruruzaman, ölü zaman, yalın zaman, aynı zamanda, çift zamanı, hikâye birleşik zamanı, iftar zamanı, ikindi zamanı, rivayet birleşik zamanı, yıldız zamanı, vaktizamanında, bir zamanlar
Zaman hakkında eş anlamlı kelimeler
Zaman eş anlamlısı
zaman kelimesinin eş anlamlı sözcükleri : Vakit , Devir , Dönem , Mevsim , Çağ
Zaman hakkında zıt (karşıt) anlamlı kelimeler
Zaman zıt anlamlısı
Zaman kelimesinin zıt anlamlı sözcükleri : Bulunamadı!
Zaman ile ilgili 12 örnek cümle
"Zaman" kelimesini bir cümle içinde kullanmak gerekirse, aşağıdaki cümleler gerçek veya mecaz anlamı ile "Zaman" kelimesinin cümle içinde kullanımına örnek gösterilebilir.
1. Onu gördüğüm zaman söylerim
2. Akşam zamanı yola çıkılmaz
3. Otobüs tam zamanında hareket etti
4. İş zamanı, uyku zamanı, yemek zamanı
5. Osmanlı zamanında halk kuldu
6. İnsan gençlik zamanında okumaz mı?
7. Kiraz zamanı, gül zamanı
8. Her şeyin bir zamanı vardır
9. Zamanımızda kimseye güven olmuyor
10. Zamanında bizim köyde iyi bir avcı vardı
11. Zamanla her şey değişiyor
12. Bunu zamanla öğreneceksiniz
Diğer dillerde Zaman
İngilizce: Time
Spanish: Tiempo
German: Zeit
French: Temps
Italian: Tempo
Zaman ile ilgili atasözleri
Aşağıda Zaman hakkında ve içinde Zaman kelimesi geçen, Zaman ile başlayan veya biten atasözleri örnek olarak verilmiştir.
Atasözü: aç aman bilmez, çocuk zaman bilmez
Anlamı: aç hiçbir mazeretle susturulamaz, çocuk da istediği şeyi hemen elde etmek ister.
Atasözü: adam adama (gene, her zaman) gerek olur
Anlamı: insanların birbirlerine her zaman gereksinimleri olur.
Atasözü: her zaman eşek ölmez, on köfte on paraya olmaz
Anlamı: istenilen şeyi kolayca elde etme imkânı ortaya çıkınca fırsat kaçırılmamalıdır.
Atasözü: her zaman gemicinin istediği rüzgâr esmez
Anlamı: olaylar herkesin istediği biçimde meydana gelmez.
Atasözü: sakla samanı, gelir zamanı
Anlamı: gereksiz görülen şey ileride gerekli olabilir.
Atasözü: zaman sana uymazsa sen zamana uy
Anlamı: yaşadığın zamanın koşulları ve çevrendekilerin davranışları senin tutumuna uygun değilse sen onlara uymalısın.
Zaman ile ilgili deyimler
Aşağıda Zaman hakkında ve içinde Zaman kelimesi geçen, Zaman ile başlayan veya biten deyimler örnek olarak verilmiştir.
Deyim: aman zaman bilmemek
Anlamı: fırsat vermemek.
Deyim: aman zaman dedirtmemek
Anlamı: aman vermemek.
Deyim: (bir şeyin) zamanı geçmek
Anlamı: 1) o şey artık gerekli ve yerinde olmaktan çıkmak; 2) mevsimi geçmek.
Deyim: evvel zaman içinde, kalbur saman içinde
Anlamı: 'çok zaman önce' anlamında bir tekerleme.
Deyim: gel zaman git zaman
Anlamı: 'aradan oldukça uzun bir zaman geçtikten sonra' anlamında kullanılan bir söz: 'Gel zaman git zaman bu kadının bir kızı olmuş.' -E. Şafak.
Deyim: kaç zamandır
Anlamı: 'belirsiz fakat çok zamandan beri, çoktan beri' anlamında kullanılan bir söz.
Deyim: üstünden (şu kadar zaman) geçmek
Anlamı: aradan herhangi bir zaman geçmek.
Deyim: zaman almak
Anlamı: sürmek, devam edip zamanı geçirmek.
Deyim: zaman bırakmak
Anlamı: bir iş için süre ayırmak.
Deyim: zaman ile yarışmak
Anlamı: hızlı hareket etmek.
Deyim: zaman kazanmak
Anlamı: vakit kazanmak.
Deyim: zaman kollamak
Anlamı: 1) bir işin sırasını beklemek; 2) uygun bir fırsat beklemek.
Deyim: zaman öldürmek
Anlamı: boş şeylerle vakit geçirmek.
Deyim: zaman tanımak
Anlamı: 1) bir iş için yeterli zaman vermek; 2) bitmeyen bir iş için süreyi uzatmak.
Deyim: zaman vermek
Anlamı: bir iş için belli bir süre ayırmak.
Deyim: zamana uymak
Anlamı: davranışlarını içinde bulunulan günün şartlarına uydurmak.
Deyim: zamanı avlamak
Anlamı: uygun zamanı bulmak: 'Nihayet yalnız kaldığım bir zamanı avlayarak yanıma yaklaşıyor.' -R. N. Güntekin.
Deyim: zamanı dolmak
Anlamı: bir iş için ayrılan süre sona ermek.
Deyim: zamanı geçirmek
Anlamı: oyalanmak: 'Kaybolmuş şeyleri bulurum ama sen zamanı geçirmişsin, saatini bulamadım.' -A. Ş. Hisar.
Deyim: zemin ve zamana uygun
Anlamı: konuya, içinde bulunulan şartlara uygun.
