EBRD'den Türkiye'ye rekor finansman
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) 2023 yılında Türkiye'ye deprem sonrasındaki projelerin de katkısıyla 2,5 milyar euroluk rekor finansman sağladı. Sağlanan finansmanın yüzde 58'i 'yeşil finansman' kategorisinde gerçekleştirildi.
Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Şubat ayında meydana gelen depremlerin ardından Türkiye'ye yönelik yeniden yapılanma ihtiyaçlarına odaklanan projelerin etkisiyle 2023 yılında Türkiye'ye 2,48 milyar euroluk bir yatırım yapmıştır. Bu yatırım, EBRD'nin Türkiye'ye yaptığı en yüksek yatırım hacmini temsil etmektedir. EBRD, 2022 yılında Türkiye'ye 1,63 milyar euro, 2021 yılında ise 2 milyar euro yatırım yapmıştır.
EBRD, depremlerin ardından Türkiye'nin özel sektörünün gelişimini ve yeşil dönüşümünü desteklemek için adımlar atmıştır. Ayrıca, depremden etkilenen bölgenin ekonomik toparlanmasını, yeniden inşasını ve yeniden entegrasyonunu desteklemek amacıyla 1,5 milyar euroluk bir yatırım planı açıklamıştır. Bu plan, etkilenen işletmelere ve bireylere yönelik 600 milyon euroluk Afet Müdahale Çerçevesi ile birlikte küçük ve orta ölçekli işletmeler için altyapı yatırımları ve özel sektör desteğini içermektedir.
EBRD, deprem müdahale planının bir parçası olarak bölgedeki şirketlere ve bireylere 800 milyon eurodan fazla kaynak sağlamıştır. Bu fonlar, EBRD'nin 2023 yılında Türkiye'ye yaptığı yatırımların yüzde 30'unu oluşturmaktadır. Ayrıca, EBRD'nin depremden etkilenen bölgedeki diğer önemli yatırımları arasında elektrik dağıtım şirketi Enerjisa Enerji'ye 100 milyon euro, polyester üreticisi SASA Polyester'e 75 milyon euro ve enerji şirketi Mav Elektrik'e 25 milyon euro kredi sağlanmıştır. EBRD ayrıca depremden etkilenen bölgedeki KOBİ'lerin hasarlı binalarını, üretim varlıklarını ve altyapılarını yeniden inşa etmelerine yardımcı olmak amacıyla bir Yeniden Yapılandırma Yardımı ve Hibe programı başlatmıştır. EBRD, Türkiye'nin yeşil ve ekonomik kapsayıcılık girişimlerine de önemli bir destek sağlamıştır.
EBRD, Türkiye'nin daha yeşil, daha dirençli ve daha kapsayıcı bir ekonomiye doğru yolculuğunda kilit bir destekçi olmuş ve olmaya devam edecektir. EBRD'nin Türkiye'deki yatırımlarının çoğunluğu özel sektöre yönlendirilmiş olup, yeşil ekonomiye geçişe odaklanmaktadır. Ayrıca, projelerin yüzde 60'ı toplumsal cinsiyet bileşenlerini içermektedir. EBRD, Türkiye'deki şirketlere yeşil finansman sağlamak amacıyla çeşitli projeleri desteklemiştir. Bu projeler arasında ING Türkiye ve ING Leasing'e sağlanan 100 milyon euroluk finansman paketi, Brisa Bridgestone'a yakıt tasarruflu ve düşük karbon emisyonlu ürünlerin üretimini finanse etmek için sağlanan 90 milyon euroluk kredi, TürkTraktör'e üretim tesislerinin modernizasyonunu ve yeşil yatırımları desteklemek için verilen 70 milyon euroluk kredi, Ülker Bisküvi'ye sağlanan sürdürülebilirlik bağlantılı 75 milyon euroluk kredi ve Borusan EnBW'ye Hollanda Girişimci Kalkınma Bankası FMO ile sendikasyon yapısı altında verilen 200 milyon euroluk kredi yer almaktadır.
EBRD ayrıca Finlandiyalı teknoloji ve hizmet sağlayıcısı Metso Outotec ve Türkiye'deki tedarikçilerini desteklemek amacıyla Citi ile birlikte sürdürülebilir bir tedarik zinciri finansman programı başlatmıştır. EBRD, Bursa'yı Yeşil Şehirler programına dahil ederek belediye ortaklıklarını genişletmeye devam etmiştir. Bursa, EBRD programına Türkiye'den katılan beşinci ve toplamda 60. şehir olmuştur. Diğer Yeşil Şehirler İstanbul ve Gaziantep de 2023 yılında adımlar atmıştır. İstanbul Yeşil Şehir Eylem Planını başlatırken, Gaziantep bu planını tamamlamıştır.
EBRD, 2023 yılında Türkiye'de çoğunluğu Küçük İşletmeler Etki Fonu, İklim Yatırım Fonları ve Türkiye'den olmak üzere 41,5 milyon euroluk bağış fonunu da kullanmıştır. EBRD, 2009 yılından bu yana Türkiye'ye 439 proje kapsamında 19 milyar euro finansman sağlamıştır. Bu yatırımların yüzde 93'ü özel sektöre aktarılmıştır.