Dönmek ne demek? Dönmek Türkçe anlamı nedir?
Dönmek kelimesinin sözlük anlamı, eş ve zıt anlamlı karşılıkları, diğer dillerdeki anlamları, Dönmek hakkında örnek cümleler, atasözü ve deyimler...
Kelime: Dönmek
Anlamlar:
1. Kendi ekseni üzerinde veya başka bir şeyin dolayında hareket etmek
Özelliği / Tipi / Türü: Nesnesiz
Örnek: "İçeride anahtarın acı bir gıcırtıyla döndüğünü duydum."
2. Geri gelmek, geri gitmek
Özelliği / Tipi / Türü: -e - -den
Örnek: "Ertesi gün aynı yoldan Bodrum'a döndük."
3. Yönelmek
Özelliği / Tipi / Türü: -e
Örnek: "Babam birdenbire bana döndü."
4. Sapmak
Özelliği / Tipi / Türü: -i
Örnek: "Gülümseyerek bir köşeyi döndü."
5. Bir şeyi andıracak duruma girmek, benzemek
Özelliği / Tipi / Türü: -e
Örnek: "Dikmen yolları, mabede adak için gidenlerin yollarına dönmüştü."
6. Sınıfta kalmak
Örnek: "Çocuk çalışmazsa bu yıl döner."
7. Durumdan duruma geçmek, değişmek, olduğundan daha değişik bir durum almak, benzemek
Özelliği / Tipi / Türü: -e
Örnek: "Erkekler tekaüt olunca çocuğa dönüyorlar."
8. Belirli bir yerde dolaşmak
Özelliği / Tipi / Türü: -de
9. Kendini bir yandan bir yana çevirmek
Özelliği / Tipi / Türü: -de
Örnek: "Yatağında sabaha kadar dönüp durdu."
10. Yönetilmek, düzene konulmak, çekip çevrilmek
11. Söz konusu etmek, hatırlamak
Özelliği / Tipi / Türü: -e
Örnek: "Biz yine onun gençliğine, lise öğretmeni olduğu zamana dönelim."
12. Bırakılan bir konu veya işe başlamak
Özelliği / Tipi / Türü: -e
13. Hileyle, gizlice yapılmak
Özelliği / Tipi / Türü: Mecaz Anlam
Örnek: "Burada bir şeyler oluyor, bir şeyler dönüyor ama anlayamıyorum."
14. İnanç, din veya düşüncesini değiştirmek
Özelliği / Tipi / Türü: Din bilgisi
Örnek: "Annesinin İtalyan Yahudisiyken döndüğünü söylemişti."
İçinde Dönmek geçen birleşik ve kökteş kelimeler: fırdöndü, gündöndü, yanardöner, köşe dönücü
Dönmek hakkında eş anlamlı kelimeler
Dönmek eş anlamlısı
dönmek kelimesinin eş anlamlı sözcükleri : benzemek , hatırlamak , sapmak , yönelmek , değişmek , geri gitmek
Dönmek hakkında zıt (karşıt) anlamlı kelimeler
Dönmek zıt anlamlısı
dönmek kelimesinin zıt anlamlı sözcükleri : gitmek
Dönmek ile ilgili 15 örnek cümle
"Dönmek" kelimesini bir cümle içinde kullanmak gerekirse, aşağıdaki cümleler gerçek veya mecaz anlamı ile "Dönmek" kelimesinin cümle içinde kullanımına örnek gösterilebilir.
1. Tekerlekler dönmekteydi
2. İstanbul’dan dönmekteyken kaza geçirmiş
3. Yarın Ankara’ya dönüyoruz
4. Bize sırtını dönmüştü
5. Sokağın köşesinden dönüp karşıya geçti. Köşeyi dönünce görürsünüz
6. Yatakta, sağına dönerek uykuya daldı
7. Ne yapacağını bilmeksizin odada dönüp durmaktaydı
8. Köy, cennete dönmüştü
9. Bizim oğlan bu yıl döndü
10. Bu konuya dönmek istemiyoruz
11. Dükkân dönmekte ama zor dönmekte
12. Hava döndü, yağmur geliyor
13. Düşüncemde yanılmışsam dönmekten çekinmem
14. Burada dönen dalavereye akıl ermez
15. Midem döndü
Diğer dillerde Dönmek
İngilizce: Return
Spanish: Devolver
German: Zurück
French: Retourner
Italian: Restituire
Dönmek ile ilgili atasözleri
Aşağıda Dönmek hakkında ve içinde Dönmek kelimesi geçen, Dönmek ile başlayan veya biten atasözleri örnek olarak verilmiştir.
Atasözü: ölmek var, dönmek yok!
Anlamı: neye mal olursa olsun bu iş yapılacak, yapılmasından kaçınılmayacak.
Dönmek ile ilgili deyimler
Aşağıda Dönmek hakkında ve içinde Dönmek kelimesi geçen, Dönmek ile başlayan veya biten deyimler örnek olarak verilmiştir.
Deyim: açlıktan gözü (gözleri) dönmek (kararmak)
Anlamı: çok acıkmak: 'Bu akşam açlıktan gözü dönmüş bir hâlde bir evin mutfağına girmişti.' -S. F. Abasıyanık.
Deyim: adama benzemek (dönmek)
Anlamı: 1) giyim kuşamıyla, davranışlarıyla insana yakışır bir biçim almak: 'Bak gördün mü, isteyince adama dönüyorsun.' -E. Işınsu. 2) beğenilir duruma gelmek: Şimdiki belediye başkanı sayesinde şehir adama benzedi.
Deyim: âdembabaya dönmek
Anlamı: malını mülkünü kaybetmek.
Deyim: ağlama duvarına dönmek
Anlamı: herkesin şikâyetini, derdini dinler duruma gelmek.
Deyim: ağzı çiriş çanağına dönmek
Anlamı: ağzı kuruyup acılaşmak.
Deyim: ağzının içi yangın yerine dönmek
Anlamı: ağzının tadı bozulmak, tat alma duyusunu yitirmek: 'Ağzımın içi yangın yerine dönüp yine de ağrılar kesilmeyince çok sıkıntılı bir vaziyete düştüm.' -R. N. Güntekin.
Deyim: aleyhe dönmek
Anlamı: karşı durum almak, karşı duruma geçmek.
Deyim: anadan doğmuşa dönmek (anadan yeni doğmuş gibi olmak)
Anlamı: 1) dertsiz, tasasız bir duruma gelmek; 2) günahlardan arınmış duruma gelmek.
Deyim: Arafat'ta soyulmuş hacıya dönmek
Anlamı: her şeyini kaybedip çırılçıplak kalmak, çaresiz kalmak.
Deyim: arapsaçına dönmek
Anlamı: işler çok karışıp çözümlenmesi güç bir duruma gelmek.
Deyim: başı dönmek
Anlamı: 1) insana, eşyanın dönmesi, ayağının altından yerin çekilmesi vb. bir duygu gelmek: 'Cümle kapısının önüne geldiği zaman başının dönmeye başladığını hissetti.' -P. Safa. 2) sıkıntı yaratan bir durum karşısında bunalmak; 3) görkemli bir şey karşısında şaşırmak; 4) para veya makam sebebiyle şaşırıp şımarmak.
Deyim: beyninden vurulmuşa dönmek
Anlamı: beklenmedik bir durum karşısında olağanüstü bir üzüntü ve şaşkınlığa uğramak: 'Bu satırları okuyunca Mustafa beyninden vurulmuşa döndü.' -E. Bener.
Deyim: (bir iş) çorba olmak (çorbaya dönmek)
Anlamı: karmakarışık duruma gelmek, içinden çıkılmaz bir durum almak.
Deyim: (bir iş veya durum) tersine dönmek
Anlamı: beklenildiği, umulduğu gibi gerçekleşmemek, aksi olmak: 'Ya hesapları tersine dönüverirse o vakit başımıza gelecek belada ortağız kardeşim!.' -Y. K. Karaosmanoğlu.
Deyim: (bir şey) aleyhe dönmek
Anlamı: destek vermekten vazgeçip karşı duruma geçmek: 'Şimdi iş tamamıyla aleyhimize döndü.' -A. Rasim.
Deyim: (bir yer) mahşere dönmek
Anlamı: çok kalabalıklaşmak.
Deyim: (bir yer) pazar yerine dönmek
Anlamı: kalabalıklaşmak.
Deyim: (birinin) aleyhine dönmek
Anlamı: destek vermekten vazgeçip karşı duruma geçmek.
Deyim: (birinin) etrafında dört dönmek (pervane olmak)
Anlamı: isteğini elde etmek için birinin yanından ayrılmayıp gönlünü etmeye çalışmak.
Deyim: bocuk domuzuna dönmek
Anlamı: çok semiz ve besili olmak.