Bey sözlük anlamı nedir? Bey ne demek?
"Bey" kelimesi Türkçe'de bir saygı ifadesi olarak kullanılır. Bey kelimesinin sözlük anlamı, eş ve zıt anlamlı karşılıkları, diğer dillerdeki anlamları, Bey hakkında örnek cümleler, atasözü ve deyimler...
Bey ne demek?
"Bey" kelimesi Türkçe'de bir saygı ifadesi olarak kullanılır. Kelime genellikle erkekler için kullanılır ve o kişiye saygı ifadesi olarak hitap etmek için kullanılır. Örneğin, "Efendim" ya da "Sayın" gibi ifadeler gibi kullanılabilir.
Kelime: Bey
Anlamlar:
1. Erkek adlarından sonra kullanılan saygı sözü
Özelliği / Tipi / Türü: Isim
Örnek: "Eniştem Neyyir Bey'i kimin vurduğunu ben biliyorum."
2. Erkek özel adları yerine kullanılan bir söz
Örnek: "Bir bey sizi aradı."
3. Eş, koca
Örnek: "İki yol var önünde, ya beyinin dilini öğrenirsin ya beyin senin dilini."
4. As (II)
Örnek: "Gerçekten de doktora bir bey ile iki yedili gelmişti."
5. Erkek sıfatlarının hemen arkasına eklenir
Örnek: "Doktor bey. Damat bey."
6. Aşığın çukur yüzünün arkasındaki yumru bölge
7. Küçük bir toplumun veya küçük bir devletin başkanı
Özelliği / Tipi / Türü: Tarih
Örnek: "Karaman beyi. Menteşe beyi."
8. Komutan
Özelliği / Tipi / Türü: Askerlik
Örnek: "Alay beyi. Uç beyi."
9. Zengin, ileri gelen kimse, bay (I)
Özelliği / Tipi / Türü: Eskimiş
İçinde Bey geçen birleşik ve kökteş kelimeler: bey armudu, beybaba, beyefendi, bey erki, bey kardeş, bey soylu, beyzade, ağabey, atabey, kethüda bey, küçük bey, reis bey, alay beyi, arı beyi, beylerbeyi, boy beyi, derebeyi, kalem beyi, külhanbeyi, maça beyi, sancak beyi, uç beyi
2. Satma, satış
Özelliği / Tipi / Türü: Isim - Eskimiş
Bey hakkında eş anlamlı kelimeler
Bey eş anlamlısı
bey kelimesinin eş anlamlı sözcükleri : satış, satma, komutan, as, koca, eş
Bey hakkında zıt (karşıt) anlamlı kelimeler
Bey zıt anlamlısı
bey kelimesinin zıt anlamlı sözcükleri : hanım
Bey ile ilgili 6 örnek cümle
"Bey" kelimesini bir cümle içinde kullanmak gerekirse, aşağıdaki cümleler gerçek veya mecaz anlamı ile "Bey" kelimesinin cümle içinde kullanımına örnek gösterilebilir.
1. Ali Bey henüz gelmedi
2. Bir bey telefon etti
3. Kadıncağız beyini yitirdi
4. Sürücü, Haklısınız beyim dedi
5. Karaman Beyi, Konya üzerine yürür
6. Koca Ali alay beyi olmuştu
Diğer dillerde Bey
İngilizce: Guy
Spanish: Chico
German: Herr
French: Gars
Italian: Ragazzo
Bey ile ilgili atasözleri
Aşağıda Bey hakkında ve içinde Bey kelimesi geçen, Bey ile başlayan veya biten atasözleri örnek olarak verilmiştir.
Atasözü: abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır
Anlamı: görmemiş kişi, rastlantı sonucu layık olmadığı bir duruma kavuşursa bu durum kendisinin hakkıymış gibi aptalca böbürlenir.
Atasözü: ağalık (beylik) vermekle, yiğitlik vurmakla
Anlamı: sözü geçer bir adam olmak istersen herkese yardımda bulunacaksın, yiğit adam olmak için de savaşta da barışta da vurucu, kırıcı olacaksın.
Atasözü: ağır otur ki bey (ağa, molla) desinler
Anlamı: ağırbaşlı ol ki büyüğümüz diye sana saygı göstersinler.
Atasözü: ağustosta beyni kaynayanın zemheride kazanı kaynar
Anlamı: yazın çalışan kışın rahat eder.
Atasözü: akın (beyazın) adı (var), karanın (esmerin) tadı (var)
Anlamı: beyaz tenli olanlar güzel sayılsa da gerçek güzellik ve şirinlik esmerlerdedir.
Atasözü: arı bey olan kovana üşer
Anlamı: halk, kendisine önderlik edecek kişinin çevresinde toplanır.
Atasözü: aşık daima bey oturmaz
Anlamı: işi çoğunlukla iyi giden bir kimse, talihinin her zaman ona yâr olamayacağını bilmelidir.
Atasözü: bey ardından çomak çalan çok olur
Anlamı: güçlü bir kişi ile yüz yüze bulunduklarında ağızlarını açamayanlar, o gittikten sonra aleyhinde atıp tutarlar.
Atasözü: bey aşı borç, düğün aşı ödünç
Anlamı: beyin sofrasında ağırlanan kimsenin karşılık olarak beye ziyafet vermesi kolay olmadığından bu bir borç olarak kalır; düğün aşı yiyen de günün birinde kendisinin yapacağı düğüne önceden gittiği düğün sahibini çağırır böylece borcun altından kalkmış olur.
Atasözü: bey mi yaman, el mi yaman
Anlamı: baştaki ne kadar güçlü görünürse görünsün, asıl güç halktadır.
Atasözü: beyazın (akın) adı (var), esmerin (karanın) tadı (var)
Anlamı: beyaz tenli olanlar güzel sayılsa da gerçek güzellik ve şirinlik esmerlerdedir.
Atasözü: beyde bulunmayan elde neler var
Anlamı: beylerde olmayan öyle şeyler vardır ki halkta bulunur.
Atasözü: beyler buyruğu yoksula kan ağlatır
Anlamı: yöneticiler, uygulanması güç buyruklar vererek halkı sıkıntıya sokarlar.
Atasözü: beylik çeşmeden su içme
Anlamı: resmî işlerde dikkatli olmak gerekir.
Atasözü: beylik fırın has çıkarır
Anlamı: devlet görevlisi olmak insana birçok kazanç sağlar.
Atasözü: bıldırcının beyliği arpa biçimine kadardır
Anlamı: her kazancın bir sonu vardır.
Atasözü: bir günlük beylik beyliktir
Anlamı: hoşa giden bir durum, kısa da sürse çekici ve güzeldir.
Atasözü: borçsuz çoban yoksul beyden yeğdir
Anlamı: yoksulluk ve sıkıntı içinde olup da bey adı taşımaktansa borçsuz ve sıkıntısız bir çoban olmak daha iyidir.
Atasözü: el mi yaman bey mi yaman? el yaman!
Anlamı: baştaki ne kadar güçlü görünürse görünsün, asıl güç halktadır.
Atasözü: elde bulunan beyde bulunmaz
Anlamı: beylerde olmayan öyle şeyler vardır ki halkta bulunur.
Bey ile ilgili deyimler
Aşağıda Bey hakkında ve içinde Bey kelimesi geçen, Bey ile başlayan veya biten deyimler örnek olarak verilmiştir.
Deyim: allahlık Ali Bey
Anlamı: hiçbir şeyle ilgilenmeyen, olaylardan habersiz olan.
Deyim: bembeyaz kesilmek (olmak)
Anlamı: beklemediği bir durum karşısında beti benzi atmak.
Deyim: bey gibi yaşamak
Anlamı: bolluk içinde yaşamak.
Deyim: beyaz sayfa açmak
Anlamı: bir konuda geçmişi unutarak geleceğe umutla bakmak.
Deyim: beyaza çekmek
Anlamı: yazıyı temize çekmek: 'Dört satırlık bir beyaza çekmek için de kan terlere batar.' -H. R. Gürpınar.
Deyim: beyin yıkamak
Anlamı: ruh b. insanı, kendine özgü düşünce ve dünya görüşüne yabancılaştırmak, başka yönde düşünür ve davranır duruma getirmek amacıyla çeşitli yollarla etkilemek.
Deyim: beyni atmak
Anlamı: tepesi atmak.
Deyim: beyni bulanmak
Anlamı: 1) sersemlemek, düşünemez olmak; 2) kötü bir şey sezinlemek.
Deyim: beyni karıncalanmak
Anlamı: zihin yorgunluğundan düşünemez olmak.
Deyim: beyni kaynamak
Anlamı: aşırı sıcaktan sersemlemek, bunalmak: 'Kızgın güneşin altında bütün gün beynim kaynıyor.' -O. Kemal.
Deyim: beyni sıçramak
Anlamı: aklı başından gitmek: 'Akşam eve gelip de heykelin başını boyun yerinden çatlamış ve güzelim mermer başlığı tuzla buz olmuş görünce beynim sıçradı.' -H. Taner.
Deyim: beyni sulanmak
Anlamı: düzgün düşünemez olmak, bunamak: 'Beyni sulanan bu ayyaş, iğrenç mahluku onlara anlatmakta ne fayda olabilirdi.' -M. Yesari.
Deyim: beyninde şimşekler çakmak
Anlamı: 1) çok üzülmek, sarsılmak; 2) zihninde birden bir düşünce doğmak.
Deyim: beyninden vurulmuşa dönmek
Anlamı: beklenmedik bir durum karşısında olağanüstü bir üzüntü ve şaşkınlığa uğramak: 'Bu satırları okuyunca Mustafa beyninden vurulmuşa döndü.' -E. Bener.
Deyim: beynine girmek
Anlamı: herhangi bir konuda birisini yönlendirmek, ikna etmek.
Deyim: beynine vurmak
Anlamı: içki etkisiyle ne yaptığını bilemez duruma gelmek.
Deyim: beynini dağıtmak
Anlamı: öldürmek.
Deyim: beynini kemirmek
Anlamı: rahatsızlık vermek, huzurunu kaçırmak: 'İşte birkaç zamandır beynini kemiren şüphe: Ben deli miyim?' -H. R. Gürpınar.
Deyim: cezbeye tutulmak (kapılmak)
Anlamı: bir duygu veya bir inanışın etkisiyle aşırı ölçüde coşup kendinden geçmek: 'Cezbeye tutulmuş gibi haykırdım, Türkçe haykırdım.' -A. Gündüz.
Deyim: darbe (darbeyi) yemek
Anlamı: 1) gücü sarsılmak: 'Seniha'nın kaçışı üzerine en müthiş darbeyi yiyen kalp, Celis'in kalbi oldu.' -Y. K. Karaosmanoğlu. 2) kötü, olumsuz bir duruma maruz kalmak.