Baba TDK Türkçe sözlük anlamı ne demek?
Baba kelimesinin sözlük anlamı, eş ve zıt anlamlı karşılıkları, diğer dillerdeki anlamları, Baba hakkında örnek cümleler, atasözü ve deyimler...
Kelime: Baba
Anlamlar:
1. Çocuğu olan erkek, peder
Özelliği / Tipi / Türü: Isim
2. Çocuğun dünyaya gelmesinde etken olan erkek
Örnek: "Türk babanın ve Türk ananın çocuğu Türk'tür."
3. Kazılarda çıkarılan toprağın miktarını hesaplayabilmek için yer yer bırakılan toprak dikme
4. Çatı merteği
5. Bir ülkeye veya bir topluluğa yararlı olmuş kimse
Örnek: "Atatürk Türk milletinin babasıdır."
6. Anlayışlı, iyi huylu erkek
Özelliği / Tipi / Türü: Mecaz Anlam
7. Silah kaçakçılığı, kara para aklama ve uyuşturucu madde ticareti vb. kirli ve gizli işler yapan çetenin başı
Özelliği / Tipi / Türü: Mecaz Anlam
8. Koruyucu, babalık duyguları ile dolu kimse
Özelliği / Tipi / Türü: Mecaz Anlam
9. Ata
Özelliği / Tipi / Türü: Mecaz Anlam
Örnek: "Asya'daki babalarımızdan miras kalan millî şiirimizin manzum şekillerinde..."
10. Çok kaliteli, üstün nitelikli
Özelliği / Tipi / Türü: Sıfat - Argo
11. Tarikatların bazısında tekke büyüğü
Özelliği / Tipi / Türü: Eskimiş
Örnek: "Bektaşi babası."
12. Bu gibi kimselere verilen unvan
Özelliği / Tipi / Türü: Eskimiş
Örnek: "Gül Baba. Nur Baba. Baba İlyas."
13. Gemi veya iskelede halatın takıldığı yuvarlak başlı iri demir, ağaç veya beton dikme
Özelliği / Tipi / Türü: Denizcilik
14. Bir merdivende, tırabzanın sahanlıkla birleştiği yerde bulunan dikey öge
Özelliği / Tipi / Türü: Mimarlık
İçinde Baba geçen birleşik ve kökteş kelimeler: baba adam, babaanne, baba boyunduruğu, baba bucağı, babacan, baba diyarı, baba dostu, babaevi, baba hindi, baba mirası, baba nasihati, baba ocağı, baba sanlı, baba soylu, baba tarafı, baba tatlısı, baba yadigârı, baba yarısı, baba yerli, babayiğit, baba yurdu, babadan kalma, âdembaba, Âdem Baba, ağababa, ana baba, ballıbaba, beybaba, büyükbaba, cicibaba, devlet baba, dönbaba, efendibaba, kayınbaba, Noel Baba, paşababa, sütbaba, şambaba, üvey baba, vaybabamcı, Bektaşi babası, dert babası, fikir babası, fukara babası, isim babası, iskele babası, öksüz babası, para babası, şambabası, tırabzan babası
Baba hakkında eş anlamlı kelimeler
Baba eş anlamlısı
baba kelimesinin eş anlamlı sözcükleri : Peder , Ata
Baba hakkında zıt (karşıt) anlamlı kelimeler
Baba zıt anlamlısı
Baba kelimesinin zıt anlamlı sözcükleri : Sonuç bulunamadı!
Baba ile ilgili 17 örnek cümle
"Baba" kelimesini bir cümle içinde kullanmak gerekirse, aşağıdaki cümleler gerçek veya mecaz anlamı ile "Baba" kelimesinin cümle içinde kullanımına örnek gösterilebilir.
1. İçlerinde tek baba yoktu
2. Çocuk babasını severdi
3. Bu ülke bize babalarımızdan kalmıştır
4. Atatürk, bu ulusun babasıdır
5. Bektaşilerde baba vardır
6. Ona tekkede Nur Baba derlerdi
7. İstanbul’da da babalar türemiş
8. Destanın babası Homeros’tur
9. Olur baba, arabayı biraz çekelim
10. İskelede bir babaya ayağını dayamıştı
11. Bakın çocuklar, size bir baba nasihati, borç vermeyin, alamazsınız
12. Bu dava babadan oğula sürüp geldi
13. Bunlar babadan oğula fırıncıdırlar
14. Haydi babam, şu işi bitirelim
15. İşi gücü yok, uyu babam uyu, bu gidişle uyuşacak
16. Bedenin baba dola
17. Baba yiyesice, bütün mısırı yemiş
Diğer dillerde Baba
İngilizce: Father
Spanish: Padre
German: Vater
French: Père
Italian: Padre
Baba ile ilgili atasözleri
Aşağıda Baba hakkında ve içinde Baba kelimesi geçen, Baba ile başlayan veya biten atasözleri örnek olarak verilmiştir.
Atasözü: anamın (babamın) öleceğini bilseydim kulağı dolu darıya satardım
Anlamı: insan en değerli malının karşılıksız olarak elinden gideceğini bilse onu yok denecek kadar az bir paraya satar.
Atasözü: anan güzel idi hani yeri, baban güzel idi hani evi
Anlamı: hiçbir duruma güvenilmez, bizim olan şeyler elimizde sürekli olarak kalmazlar.
Atasözü: baba (evlat, oğul) ekmeği zindan ekmeği, koca (er) ekmeği meydan ekmeği
Anlamı: bir kadın için babasının veya çocuğunun evinde barınıp onların eline bakmak çok kötü bir durumdur; onun gönül ferahlığı ile yaşayacağı yer, kocasının evi, serbestçe harcayacağı para kocasının parasıdır.
Atasözü: baba himmet, oğul hizmet
Anlamı: büyüklerin, kendilerine el uzatıp yardım etmelerini istemeye hak kazanabilmek için küçüklerin görevlerini iyi yapmaları gerekir.
Atasözü: baba kırk oğul beslemiş, kırk oğul bir babayı beslememiş
Anlamı: baba kaç çocuğu olursa olsun, hiçbir ayrım yapmadan hepsine bakar, onları büyütür; çocukları ise yoksul ve yaşlı durumdaki babalarının bakımını 'sen bak, o baksın' gibi gerekçelerle bir türlü sağlayamazlar.
Atasözü: baba koruk (erik) yer, oğlunun dişi kamaşır
Anlamı: babanın yaptığı kötü işin sıkıntısını çocuğu çeker.
Atasözü: baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana
Anlamı: kendini bilen, yaşama sorumluluğu duyan akıllı evladın gerçek malı, kendisinin kazandığı maldır.
Atasözü: baba oğluna bir bağ bağışlamış; oğul babaya bir salkım üzüm vermemiş
Anlamı: babalar çocukları için büyük fedakârlıklara katlanırlar ancak çocuklar babaları için fedakârlıkta bulunmazlar.
Atasözü: baba vergisi görümlük, koca vergisi doyumluk
Anlamı: bir babanın kızı için harcadığı para, hazırladığı çeyiz göstermelik olmaktan ileri gidemez, kızın yaşam boyu süren giderlerini kocası üzerine almıştır.
Atasözü: babamın adı Hıdır, elimden gelen budur
Anlamı: gücüm ancak bu kadarını yapmaya yeter.
Atasözü: babanın sanatı oğla mirastır
Anlamı: bir evlat babasının sanatını onun ölümünden sonra sürdürür.
Atasözü: babasından mal kalan, merteği içinden bitmiş sanır
Anlamı: miras yoluyla mal edinen kimse, onun için ne denli çabalar gösterilip sıkıntı çekildiğini bilemez.
Atasözü: babayla oğlanın pabucu bir olunca evde kavga eksik olmaz
Anlamı: ortaklaşa kullanılan bir mal, kimi zaman baba ile oğlu arasında bile kavgaya neden olur.
Atasözü: bağ babadan, zeytin dededen kalmalı
Anlamı: bağ, bir kuşak geçecek kadar yaşlandıktan sonra bol ürün verir, zeytinin bol ürün verebilmesi için en azından iki kuşaklık bir zaman geçmelidir.
Atasözü: bir baba dokuz evladı besler, dokuz evlat bir babayı beslemez
Anlamı: çok çocuğu olan baba, her çocuk babasına bakılmasını ötekinden beklediği için sıkıntıda kalır.
Atasözü: incir babadan, zeytin dededen
Anlamı: bağ, bir kuşak geçecek kadar yaşlandıktan sonra bol ürün verir, zeytinin bol ürün verebilmesi için en azından iki kuşaklık bir zaman geçmelidir.
Atasözü: iyi evlat babayı vezir, kötü evlat rezil eder
Anlamı: babaya ün kazandıran da el içine çıkamayacak bir duruma düşüren de çocuklarının tutumlarıdır.
Atasözü: karga mandayı babası hayrına bitlemez
Anlamı: bir kimse başkasına hizmet ediyorsa bunda kendisinin de çıkarı vardır.
Atasözü: katıra 'baban kim?' demişler, 'dayım at' demiş
Anlamı: aşağılık duygusu içinde bulunan kişi, kendisini olduğu gibi göstermeye utanır da kötü yönünü gizler, sadece iyi yönüyle övünür.
Atasözü: oğlan atadan (babadan) öğrenir sofra açmayı, kız anadan öğrenir biçki biçmeyi
Anlamı: erkek çocuk, erkeklerin yapması gereken şeyleri babasından, kız çocuk da kadınların yapması gereken şeyleri annesinden öğrenir; anne ve baba bunları bilmiyorsa çocuktan böyle şeyler beklenemez.
Baba ile ilgili deyimler
Aşağıda Baba hakkında ve içinde Baba kelimesi geçen, Baba ile başlayan veya biten deyimler örnek olarak verilmiştir.
Deyim: âdembaba gibi
Anlamı: parasız pulsuz, perişan, zavallı.
Deyim: âdembabaya dönmek
Anlamı: malını mülkünü kaybetmek.
Deyim: ana baba bir
Anlamı: aynı anne ve babadan olan.
Deyim: ana baba eline bakmak
Anlamı: ana ve babanın verdiği para ile geçinmek.
Deyim: ana baba yavrusu
Anlamı: nazlı büyütülmüş çocuk.
Deyim: ana bir, baba ayrı
Anlamı: anaları bir, babaları ayrı olan (kardeşler).
Deyim: anam babam
Anlamı: içtenlik bildiren bir söz: Bilir miyim ben anam babam!
Deyim: anan yahşi, baban yahşi
Anlamı: birini, bir işe razı etmek için onu övmek amacıyla söylenen bir söz.
Deyim: anası turp (sarımsak), babası şalgam (soğan)
Anlamı: hlk. ne olduğu belirsiz kimselerin çocuğu.
Deyim: baba değil, tırabzan babası
Anlamı: çocuklarına karşı babalık görevlerini yerine getirmeyen, onlara hayrı olmayan baba.
Deyim: babalık fırın has işler
Anlamı: babasının parası ile geçinenlere sitem olarak kullanılan bir söz.
Deyim: babana rahmet
Anlamı: tkz. yapılan bir iş, bir davranış karşısında 'Allah senden razı olsun.' anlamında kullanılan bir söz.
Deyim: babasının (babalarının) çiftliği
Anlamı: bir malı veya kuruluşu yalnızca kendi çıkarlarına araç yapanlar için kullanılan bir söz.
Deyim: babasının hayrına
Anlamı: hiçbir çıkar gözetmeksizin: Herkes babasının hayrına çalışmıyor ya!
Deyim: babasının kızı
Anlamı: her yönüyle babasına benzeyen kız çocuğu.
Deyim: babasının oğlu
Anlamı: her yönüyle babasına benzeyen erkek çocuğu.
Deyim: babasız oğlan doğurmak
Anlamı: bir işte aşırı zorluk, büyük güçlük çekilmesine rağmen başarılı olmak.
Deyim: (biri ötekinin) babasına rahmet okumak
Anlamı: hakkında iyilik düşünmemek.
Deyim: ha babam de babam
Anlamı: durmaksızın, sürekli.
Deyim: ha babam (ha)
Anlamı: 1) karşısındakinin çabasını artırmak için kullanılan bir söz; 2) sürekli olarak, durmadan: 'Camın arkasında oturmuş, ha babam fatura damgalayıp para üstü veriyor.' -E. Şafak. 'Yirmi iki delikanlı kan ter içinde ha babam ha koşuyorlar.' -N. Hikmet.