5 Mart Tarihte Bugün
5 Mart tarihte bugün ne oldu? 5 Mart tarihte bugün Osmanlı, doğanlar, ölenler, icatlar, önemli olaylar, bilimsel gelişmeler, ilginç olaylar, dini olaylar, Türkiye ve dahası...
5 Mart tarihte bugün Türkiye ve dünyada neler oldu?
- 5 Mart 1584 - Karlstad, İsveç'te kent konumuna alındı.
- 5 Mart 1821 - James Monroe, ABD Başkanlığı görevine ikinci kez getirildi.
- 5 Mart 1836 - Samuel Colt, ilk 34 kalibre altıpatlar (''revolver'') tabancanın seri üretimine başladı.
- 5 Mart 1890 - Meksika'daki kırsal yaşamı dile getiren macera romanlarıyla ünlü yazar, B. Traven doğdu. Kimliğini açıklamayı reddeden ve gerçek adı asla öğrenilemeyen Traven'in kimliği hakkında kesin olarak bilinen tek şey, romanlarının çoğunun Almanca olarak yazıldığı ve ilk baskılarının Almanya'da yapıldığıydı.
- 5 Mart 1912 - İtalyan Ordusu, hava balonlarını askeri amaçlarla kullanan ilk ordu oldu. İtalyanlar bu hava taşıtlarını, Türk savunma hatlarının gerisine keşif yapmak amacıyla gönderdiler.
- 5 Mart 1917 - Woodrow Wilson, ABD Başkanlığı görevine ikinci kez getirildi.
- 5 Mart 1918 - Bolşevikler, Rusya'nın başkentini Petrograd'tan Moskova'ya taşıdılar.
- 5 Mart 1920 - Türkiye Yeşilay Cemiyeti kuruldu.
- 5 Mart 1923 - Şile’de Rum Değirmenlik Mahallesi’nde çıkan yangında, çoğu terk edilmiş yaklaşık 550 Rum, 200 Müslüman hanesi, 100 dükkân, 1 cami, 2 kilise ve bazı resmi binalar yandı. Toplam 1500 kişi yangın dolayısıyla evsiz kaldı.
- 5 Mart 1924 - İstanbul'da Maarif Müdürlüğü, Tevhid-i Tedrisat Kanunu gereğince medreselere el koydu.
- 5 Mart 1924 - Şevket Vërlaci, Arnavutluk Başbakanı oldu.
- 5 Mart 1931 - Daniel Salamanca Urey, Bolivya Devlet Başkanlığı görevine getirildi.
- 5 Mart 1933 - Almanya'da 5 Mart'ta yapılan genel seçimlerde, Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi, % 43.9 oy alarak çoğunluk sağladı ve kesin olarak iktidara geldi.
- 5 Mart 1933 - Büyük Buhran: ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt, bütün bankaları kapattı ve finansal işlemleri durdurdu.
- 5 Mart 1942 - Okul bahçelerine patates, yerelması ve fasulye gibi sebzeler dikilmeye başlandı.
- 5 Mart 1946 - II. Dünya Savaşı'nda ortaya çıkan ve Sovyetler Birliği ile Doğu Avrupa ülkelerini simgeleyen ''Demirperde'' kavramı; ilk kez İngiltere Başbakanı Winston Churchill'in bir konuşmasında kullanıldı.
- 5 Mart 1950 - Eskişehir'de sel felaketi: 50 bin kişi açıkta kaldı, 2500 ev yıkıldı ve 6 kişi boğuldu. Felaketzedelere Marshall Planı'ndan yardım geldi.
- 5 Mart 1951 - Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nden ayrılan Muhsin Ertuğrul, özel bir tiyatro kurmaya karar verdiğini açıkladı. İstanbul Beyoğlu'nda, Atlas Sineması'nın üst katında yer alması planlanan yeni tiyatronun adı "Küçük Sahne" olacak.
- 5 Mart 1952 - 74 Ticani'nin duruşmasına Ankara 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başlandı. Tarikat Şeyhi Kemal Pilavoğlu, 1954 yılında mahkûm olduktan sonra Ticaniliği bıraktığını söyledi.
- 5 Mart 1953 - 1929'dan beri SSCB liderliğini elinde tutan Sovyetler Birliği Komünist Partisi Birinci Sekreteri Josef Stalin öldü; bir gün sonra yerine Malenkov geçti. Asıl adı Yosif Vissariyonoviç Çugaşvili olan Stalin, Pravda'daki yazılarında ve Parti içinde, Rusça "çelik adam" anlamına gelen "Stalin" mahlasını kullanmaya başladı. Lakabı ise, Gürcü dilinde "Çivi" anlamına gelen "Koba"dır.
- 5 Mart 1956 - ABD'de Yüksek Mahkeme, diğer mahkemelerin okullardaki ırk ayrımcılığını yasaklamasını onayladı.
- 5 Mart 1966 - İngiliz Hava Yolları'na (British Airways) ait Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı, Fuji dağına düştü: 124 kişi öldü.
- 5 Mart 1969 - Ant dergisi'nde yayımlanan "İşgal Toprağı, Kurt Köpeği" başlıklı yazısından ötürü yargılanan Yaşar Kemal beraat etti.
- 5 Mart 1969 - Balıkesir'de Akbaşlak Köyü Muhtarı, "aminli düğün tüzüğü" hazırladı ve mevlit okutmayan damatlara ceza kesileceğini açıkladı.
- 5 Mart 1971 - İstanbul'da Akbank'ın Selamiçeşme Şubesi silahlı 5 kişi tarafından soyuldu, soygun sanıklarından olduğu ileri sürülen Salman Kaya, Bebek'te yakalandı.
- 5 Mart 1971 - Kırıkhan'da Türkiye İşçi Partililere (TİP) saldırıldı; 3 kişi öldü, 23 kişi de yaralandı. İlçede sokağa çıkma yasağı başlatıldı.
- 5 Mart 1971 - Ankara'da Amerikalı 4 asker, THKO örgütü mensuplarınca kaçırıldı. Bir duyum üzerine Polisin üniversiteye düzenlediği baskında çatışma çıktı; Erdal Şener adlı öğrenci öldü, yaralananlar da oldu. Kaçırılan askerler 8 Mart'ta serbest bırakıldı.
- 5 Mart 1972 - Ağustos 1971'de Sultanahmet'te esrar satarken yakalanan ve 6 yıl hapse mahkûm edilen 14 yaşındaki İngiliz çocuk, Türkiye ile İngiltere arasında sorun oldu. İngiliz basını, "Gaddar Türkler" diye manşetler attı. Bunun üzerine Başbakan Nihat Erim, programında olmasına rağmen, ABD'ye giderken Londra'ya uğramadı.
- 5 Mart 1974 - Yom Kippur Savaşı: İsrail askerleri Süveyş Kanalı'nın batı yakasından çekildiler.
- 5 Mart 1978 - İstanbul İstinye'de yapılan 23. Balkan Kros Şampiyonası'nda; Mehmet Yurdadön 12 bin metre, Sadık Salman 8 bin metre yarışmasında birinci oldular.
- 5 Mart 1979 - Uzay sondası Voyager 1, Jüpiter'in 172000 mil yakınından geçti.
- 5 Mart 1981 - İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi, yasa dışı örgüt kurmak ve komünizm propagandası yapmak suçundan, 7 TİP yöneticisini tutukladı.
- 5 Mart 1984 - İstanbul Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi, Papa'ya suikast düzenlemek suçundan Mehmet Ali Ağca hakkında açılan davada görevsizlik kararı verdi.
- 5 Mart 1986 - Yüce Divan tarafından iki yıl hapse mahkûm edilen, eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar'ın milletvekilliği, TBMM Genel Kurulu'nda düşürüldü.
- 5 Mart 1991 - Irak, Körfez Savaşı esirlerini serbest bıraktı.
- 5 Mart 1993 - Savaş uçaklarının bombaladığı Muş'un Kızılsu Vadisi'ndeki kamptan kaçmak isteyen 60 PKK militanı, patlamaların şiddetiyle kopan çığın altında kalarak öldü.
- 5 Mart 1999 - Çankırı Valisi Ayhan Çevik, bombalı saldırıda ağır yaralandı; koruma polisi ve iki lise öğrencisinin de öldüğü saldırıyı, yasa dışı TİKKO örgütü üstlendi.
- 5 Mart 2000 - İnternet aracılığıyla uluslararası ün yapan Mahir Çağrı, Forbes Dergisi'nin en ünlü 100 kişisi arasına girdi.
- 5 Mart 2001 - Mekke'de Hac'da çıkan izdihamda, 35 hacı adayı öldü.
- 5 Mart 2007 - Türkiye'de Vatanseverler Partisi, İçişleri Bakanlığı'na kuruluş dilekçesi vererek resmen kuruldu.
- 5 Mart 2020 - Türkiye ile Rusya arasında devlet başkanları seviyesinde İdlib görüşmesi gerçekleşti.
5 Mart tarihte bugün doğumlar
- 5 Mart 1133 - II. Henry, İngiltere Kralı (ö. 1189)
- 5 Mart 1324 - II. David, İskoçya Kralı (ö. 1371)
- 5 Mart 1512 - Gerardus Mercator, Flaman kartograf (ö. 1594)
- 5 Mart 1563 - John Coke, İngiliz politikacı (ö. 1644)
- 5 Mart 1574 - William Oughtred, İngiliz matematikçi (ö. 1660)
- 5 Mart 1658 - Antoine de la Mothe Cadillac, Fransız kâşif (ö. 1730)
- 5 Mart 1685 - Georg Friedrich Händel, Alman besteci (ö.1759)
- 5 Mart 1693 - Johann Jakob Wettstein, İsviçreli teolog (ö. 1754)
- 5 Mart 1696 - Giovanni Battista Tiepolo, İtalyan ressam (ö. 1770)
- 5 Mart 1703 - Vasili Trediakovski, Rus şair (ö. 1769)
- 5 Mart 1748 - Jonas Carlsson Dryander, İsveçli botanikçi (ö. 1810)
- 5 Mart 1748 - William Shield, İngiliz müzisyen (ö. 1829)
- 5 Mart 1794 - Jacques Babinet, Fransız fizikçi (ö. 1872)
- 5 Mart 1814 - Wilhelm von Giesebrecht, Alman tarihçi (ö. 1889)
- 5 Mart 1815 - John Wentworth, Amerikalı politikacı (ö. 1888)
- 5 Mart 1815 - Mehmed Emin Âli Paşa, Osmanlı devlet adamı (ö. 1871)
- 5 Mart 1817 - Austen Henry Layard, İngiliz arkeolog (ö. 1894)
- 5 Mart 1853 - Howard Pyle, Amerikalı yazar ve çizer (ö. 1911)
- 5 Mart 1869 - Michael von Faulhaber, Alman kardinal ve başpiskopos (ö. 1952)
- 5 Mart 1870 - Frank Norris, Amerikalı yazar (ö. 1902)
- 5 Mart 1871 - Rosa Luxemburg, Polonyalı sosyalist devrimci (ö. 1919)
- 5 Mart 1873 - Olav Bjaaland, Norveçli kâşif (ö. 1961)
- 5 Mart 1874 - Henry Travers, İngiliz oyuncu (ö. 1965)
- 5 Mart 1879 - William Beveridge, İngiliz ekonomist (ö. 1963)
- 5 Mart 1886 - Dong Biwu, Çinli politikacı (ö. 1975)
- 5 Mart 1887 - Heitor Villa-Lobos, Brezilyalı besteci (ö. 1959)
- 5 Mart 1890 - B. Traven, Meksika'daki kırsal yaşamı dile getiren macera romanlarıyla ünlü yazar
- 5 Mart 1897 - Set Persson, İsveçli politikacı (ö. 1960)
- 5 Mart 1898 - Misao Ōkawa, Japon kadın (2013 yılından ölümüne kadar "Yaşayan En Yaşlı Kişi" unvanı sahibi) (ö. 2015)
- 5 Mart 1898 - Zhou Enlai, Çinli politikacı ve Başbakan (ö. 1976)
- 5 Mart 1901 - Louis Kahn, Amerikalı mimar (ö. 1974)
- 5 Mart 1902 - Edita Morris, İsveçli-Amerikalı yazar (ö. 1988)
- 5 Mart 1904 - Karl Rahner, Alman teolog (ö. 1984)
- 5 Mart 1905 - László Benedek, Macaristan doğumlu Amerikalı sinema yönetmeni (ö. 1992)
- 5 Mart 1908 - Irving Fiske, Amerikalı oyun yazarı (ö. 1990)
- 5 Mart 1908 - Rex Harrison, İngiliz oyuncu (ö. 1990)
- 5 Mart 1915 - Laurent Schwartz, Fransız matematikçi (ö. 2002)
- 5 Mart 1915 - Mehmet Kaplan, Türk edebiyatçı ve akademisyen (ö. 1986)
- 5 Mart 1918 - James Tobin, Amerikalı ekonomist ve Nobel Ödülü sahibi (ö. 2002)
- 5 Mart 1920 - José Aboulker, Cezayirli anti-Nazi direnişçi (ö. 2009)
- 5 Mart 1920 - Virginia Christine, Amerikalı oyuncu (ö. 1996)
- 5 Mart 1921 - Elmer Valo, Slovak-Amerikalı beyzbolcu (ö. 1998)
- 5 Mart 1922 - Pier Paolo Pasolini, İtalyan yazar ve film yönetmeni (ö. 1975)
- 5 Mart 1923 - Laurence Tisch, Amerikalı yatırımcı (ö. 2003)
- 5 Mart 1925 - Jacques Vergès, Fransız avukat (ö. 2013)
- 5 Mart 1927 - Jack Cassidy, Amerikalı oyuncu (ö. 1976)
- 5 Mart 1933 - Hayati Hamzaoğlu, Türk sinema oyuncusu (ö. 2000)
- 5 Mart 1933 - İsmail Ogan, Türk güreşçi
- 5 Mart 1934 - Daniel Kahneman, İsrailli ekonomist ve Nobel Ödülü sahibi
- 5 Mart 1934 - Halit Refiğ, Türk yönetmen (ö. 2009)
- 5 Mart 1934 - James Sikking, Amerikalı oyuncu
- 5 Mart 1936 - Canaan Banana, Zimbabveli politikacı ve Devlet Başkanı (ö. 2003)
- 5 Mart 1936 - Dean Stockwell, Amerikalı oyuncu
- 5 Mart 1937 - Olusegun Obasanjo, Nijeryalı politikacı ve Devlet Başkanı
- 5 Mart 1938 - Fred Williamson, Amerikalı Amerikan futbolcusu ve oyuncu
- 5 Mart 1939 - Peter Woodcock, Kanadalı seri katil (ö. 2010)
- 5 Mart 1939 - Pierre Wynants, Belçikalı aşçı
- 5 Mart 1939 - Samantha Eggar, İngiliz oyuncu
- 5 Mart 1940 - Sepp Piontek, Alman futbol oyuncusu ve teknik direktör
- 5 Mart 1942 - Ahmet Arpad, Türk gazeteci yazar ve çevirmen
- 5 Mart 1942 - Felipe González Márquez, İspanyol politikacı ve Başbakan
- 5 Mart 1943 - Vedat Demircioğlu, Türk devrimci (İTÜ öğrencisi ve Türkiye'de 68 Kuşağının ölen ilk ismi) (ö. 1968)
- 5 Mart 1945 - Meral Çetinkaya, Türk sinema ve tiyatro sanatçısı
- 5 Mart 1949 - Bernard Arnault, Fransız iş adamı
- 5 Mart 1951 - Yusuf Ziya Özcan, Türk akademisyen ve diplomat
- 5 Mart 1956 - Teena Marie, Amerikalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve yapımcı (ö. 2010)
- 5 Mart 1959 - Hüseyin Çelik, Türk siyasetçi, akademisyen ve yazar
- 5 Mart 1960 - Mehmet Metiner, Türk siyasetçi
- 5 Mart 1964 - Hakan Gerçek, Türk tiyatro, sinema ve TV dizileri oyuncusu
- 5 Mart 1968 - Müfit Can Saçıntı, Türk yönetmen, oyuncu ve senarist
- 5 Mart 1970 - Emre Kınay, Türk oyuncu
- 5 Mart 1970 - John Frusciante, Amerikalı müzisyen ve Red Hot Chili Peppers üyesi
- 5 Mart 1973 - Nelly Arcan, Kanadalı romancı (intihar) (ö. 2009)
- 5 Mart 1973 - Nicole Pratt, Avustralyalı tenisçi
- 5 Mart 1974 - Eva Mendes, Amerikalı oyuncu
- 5 Mart 1974 - Matt Lucas, İngiliz komedyen
- 5 Mart 1975 - Jolene Blalock, Amerikalı oyuncu
- 5 Mart 1977 - Taismary Agüero, Küba asıllı İtalyan voleybolcu
- 5 Mart 1979 - Çiğdem Aysu, Türk aktris
- 5 Mart 1984 - Aarthi Agarwal, Amerikalı aktris (ö. 2015)
- 5 Mart 1986 - Adem Kılıççı, Türk boksör
- 5 Mart 1986 - Julie Henderson, Amerikalı model
- 5 Mart 1988 - İsmail Keleş, Türk atıcı
- 5 Mart 1989 - Sterling Knight, Amerikalı aktör ve şarkıcı
- 5 Mart 1990 - İlham Tanui Özbilen, Türk atlet
- 5 Mart 1996 - Franco Acosta, Uruguaylı futbolcu
- 5 Mart 1998 - Merih Demiral, Türk futbolcu
5 Mart tarihte bugün ölümler
- 5 Mart 1534 - Antonio da Correggio, İtalyan ressam (d. 1489)
- 5 Mart 1539 - Nuno da Cunha, Portekizli politikacı ve Hindistan Valisi (d. 1487)
- 5 Mart 1611 - Shimazu Yoshihisa, Japon samuray (d. 1533)
- 5 Mart 1622 - I. Ranuccio Farnese, İtalyan soylusu ve Parma dükü (d. 1569)
- 5 Mart 1695 - Henry Wharton, İngiliz yazar (d. 1664)
- 5 Mart 1726 - Evelyn Pierrepont, İngiliz politikacı (d. 1655)
- 5 Mart 1778 - Thomas Arne, İngiliz besteci (d. 1710)
- 5 Mart 1815 - Franz Anton Mesmer, Alman hekim (d. 1734)
- 5 Mart 1827 - Alessandro Volta, İtalyan fizikçi (d. 1745)
- 5 Mart 1827 - Pierre-Simon Laplace, Fransız matematikçi (d. 1749)
- 5 Mart 1849 - David Scott, İskoç ressam (d. 1806)
- 5 Mart 1876 - Marie d'Agoult, Alman yazar (d. 1805)
- 5 Mart 1893 - Hippolyte Taine, Fransız tarihçi (d. 1828
- 5 Mart 1894 - Austen Henry Layard, İngiliz arkeolog (d. 1817)
- 5 Mart 1895 - Henry Rawlinson, İngiliz asker (d. 1810)
- 5 Mart 1895 - Nikolai Leskov, Rus gazeteci, romancı ve kısa öykü yazarı (d. 1831)
- 5 Mart 1903 - George Francis Robert Henderson, İngiliz asker (d. 1854)
- 5 Mart 1914 - Georgiy Sedov, Ukraynalı-Sovyet kâşif (d. 1877)
- 5 Mart 1925 - Johan Jensen, Danimarkalı matematikçi (d. 1859)
- 5 Mart 1927 - Franz Mertens, Alman matematikçi (d. 1840)
- 5 Mart 1933 - Cavit Erdel, Türk asker ve siyasetçi (d. 1884)
- 5 Mart 1934 - Reşit Galip, Türk politikacı (d. 1893)
- 5 Mart 1940 - Cai Yuanpei, Çinli eğitimci (d. 1868)
- 5 Mart 1941 - Mehmet Rifat Börekçi, Türk din adamı ve Türkiye'nin ilk Diyanet İşleri Başkanı (d. 1860)
- 5 Mart 1944 - Max Jacob, Fransız şair ve yazar (d. 1876)
- 5 Mart 1945 - Lena Baker, Amerikalı katil (d. 1901)
- 5 Mart 1947 - Alfredo Casella, İtalyan besteci (d. 1883)
- 5 Mart 1953 - Herman J. Mankiewicz, Amerikalı senarist (d. 1897)
- 5 Mart 1953 - Josef Stalin, Sovyet devlet adamı ve Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri (d. 1879),
- 5 Mart 1953 - Sergey Sergeviç Prokofyev, Rus besteci (d. 1891)
- 5 Mart 1963 - Patsy Cline, Amerikalı şarkıcı (d. 1932)
- 5 Mart 1965 - Chen Cheng, Çinli politikacı (d. 1897)
- 5 Mart 1965 - Pepper Martin, Amerikalı beyzbolcu (d. 1904)
- 5 Mart 1966 - Anna Akhmatova, Rus şair (d. 1889)
- 5 Mart 1974 - Sol Hurok, Rus-Amerikalı emprezaryo (d. 1888)
- 5 Mart 1977 - Tom Pryce, İngiliz Formula 1 sürücüsü (d. 1949)
- 5 Mart 1980 - Jay Silverheels, Kanadalı oyuncu (d. 1912)
- 5 Mart 1980 - Winifred Wagner, Alman opera yapımcısı (d. 1897)
- 5 Mart 1981 - Yip Harburg, Amerikalı şarkı sözü yazarı (d. 1896)
- 5 Mart 1982 - John Belushi, Amerikalı oyuncu (d. 1949)
- 5 Mart 1983 - Mustafa Uykusuz (Mim Uykusuz), Türk karikatürist (d. 1922)
- 5 Mart 1984 - Tito Gobbi, İtalyan bariton (d. 1915)
- 5 Mart 1984 - William Powell, Amerikalı oyuncu (d. 1892)
- 5 Mart 1988 - Alberto Olmedo, Arjantinli komedyen (d. 1933)
- 5 Mart 1990 - Edmund Conen, Alman futbolcu (d. 1914)
- 5 Mart 1991 - Kazım Taşkent, Türk siyasetçi, bürokrat ve Yapı ve Kredi Bankası'nın kurucusu (d. 1895)
- 5 Mart 1995 - Vivian Stanshall, İngiliz müzisyen, oyuncu ve yazar (Bonzo Dog Band üyesi) (d. 1943)
- 5 Mart 1996 - Whit Bissell, Amerikalı oyuncu (d. 1909)
- 5 Mart 1997 - Samm Sinclair Baker, Amerikalı yazar (d. 1909)
- 5 Mart 1999 - Richard Kiley, Amerikalı oyuncu (d. 1922)
- 5 Mart 2000 - İzzet Baysal, Türk mimar ve sanayici (d. 1907)
- 5 Mart 2000 - Lolo Ferrari, Fransız oyuncu (d. 1962)
- 5 Mart 2001 - Necmi Rıza Ayça, Türk karikatürist (d. 1914)
- 5 Mart 2004 - Walt Gorney, Amerikalı oyuncu (d. 1912)
- 5 Mart 2006 - Richard Kuklinski, Amerikalı seri katil (d. 1935)
- 5 Mart 2010 - Peter Woodcock, Kanadalı seri katil (d. 1939)
- 5 Mart 2010 - Richard Stapley, İngiliz aktör ve yazar (d. 1923)
- 5 Mart 2013 - Hugo Chávez, Venezuela Devlet Başkanı (d. 1954)
- 5 Mart 2016 - Mithat Danışan, Türk bas gitarist (d. 1949)
- 5 Mart 2016 - James Douglas, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1929)