3 Mart Tarihte Bugün
3 Mart tarihte bugün ne oldu? 3 Mart tarihte bugün doğanlar, ölenler, ilginç olaylar, Türkiye, Osmanlı, dini olaylar, bilimsel gelişmeler, önemli olaylar, icatlar ve dahası...
3 Mart tarihte bugün Türkiye ve dünyada neler oldu?
- 3 Mart 1845 - Florida, ABD'nin 27. eyaleti oldu.
- 3 Mart 1861 - Rus Çarlığı'nda köylüyü toprağa bağlayan serflik kaldırıldı. II. Aleksandr'ın çıkardığı yasa, 23 milyon kişiyi (nüfusun üçte biri) özgürlüğüne kavuşturdu.
- 3 Mart 1865 - HSBC'nin (Hongkong and Shanghai Banking Corporation) kuruluşu.
- 3 Mart 1875 - Kapalı alanda ilk buz hokeyi, Montreal'de oynandı.
- 3 Mart 1875 - Georges Bizet'nin Carmen Operası, Paris'te Opéra Comique'te ilk kez perdelerini açtı.
- 3 Mart 1878 - Osmanlı Devleti ile Rusya arasında, Ayastefanos Antlaşması imzalandı. Bulgaristan özerkliğini ilan etti.
- 3 Mart 1883 - Mektebi Sanayii Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi) öğretime açıldı.
- 3 Mart 1891 - Futbolda, penaltı atışı kuralı getirildi.
- 3 Mart 1915 - İleride NASA adını alacak olan, NACA (''National Advisory Committee for Aeronautics'') kuruldu.
- 3 Mart 1923 - Bölgedeki denetimini kaybetmek istemeyen Birleşik Krallık, Irak'ın Güneyinde Kürdistan Krallığı'nı kuran Şeyh Mahmut Berzenci güçlerine saldırdı. Kraliyet Hava Kuvvetleri'nin başlattığı saldırılarda, Süleymaniye ve çevresindeki Kürt köyleri bombalandı ve 10000 kişi öldü. Yaşanan bu olay üzerine Şeyh Mahmut Berzenci hareketi 1924 yılında yenildi. 24 Temmuz 1924 tarihinde ise, kesin olarak Birleşik Krallık Mezopotamya Mandası'na bağlandı.
- 3 Mart 1923 - ''Time'' dergisinin ilk sayısı yayımlandı.
- 3 Mart 1924 - Halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı Hanedanı mensuplarının Türkiye dışına çıkarılmasına ilişkin yasa kabul edildi. Tevhîd-i Tedrîsât Kanunu çıkarıldı. Şer'iye ve Evkaf ve Harbiye Bakanlıkları kaldırıldı. Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu. Genelkurmay Başkanlığı oluşturuldu ve Hükûmet'ten ayrıldı.
- 3 Mart 1925 - Şeyh Said ayaklanmasının büyümesini önlemek için, Takrir-i Sükun Kanunu kabul edildi; İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
- 3 Mart 1931 - İstanbul'da toplanan Berberler Kongresi'nde, berber dükkânlarının Cuma günleri tatil edilmesi kararlaştırıldı.
- 3 Mart 1938 - Suudi Arabistan'da petrol bulundu.
- 3 Mart 1942 - Türk Ressamlar Cemiyeti İstanbul'da kuruldu. Güzel Sanatlar Birliği'nden İbrahim Çallı, D Grubu'ndan Halil Dikmen, Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği'nden Mahmut Cuda ve bağımsız sanatçılardan Hamit Görele tarafından kurulan Cemiyet, büyük ilgi gördü ve daha kuruluş evresinde üye sayısı 70'e ulaştı.
- 3 Mart 1949 - Atina'da sahnelenen Madame Butterfly temsilinde baş rolü oynayan soprano Ayhan Alnar, büyük başarı kazandı. Yunan seyirciler temsil bitiminde Ayhan Alnar'ı ayakta alkışladılar.
- 3 Mart 1950 - Alaska, ABD'nin 49. eyaleti oldu.
- 3 Mart 1952 - Erzurum'un Pasinler İlçesi'nde meydana gelen Richter ölçeğiyle 5,6 şiddetindeki deprem, can ve mal kaybına yol açtı. 133 kişi öldü, 262 kişi de yaralandı.
- 3 Mart 1952 - İslam Demokrat Partisi, Mahkeme kararıyla kapatıldı. Genel Başkan Cevat Rıfat Atilhan ve 15 kurucu üye hakkında soruşturma açıldı.
- 3 Mart 1954 - İstanbul Belediyesi ile Hazine arasında ihtilaf konusu olan Çırağan Sarayı, bir kanunla İstanbul Belediyesi'ne devredildi. Çırağan Sarayı enkazı, 1955 yılı sonuna kadar otel haline getirilecek.
- 3 Mart 1962 - Anayasa ve demokratik nizama karşı fiil ve davranışları önlemek amacıyla hazırlanan "Tedbirler Kanunu", Millet Meclisi'nde kabul edildi.
- 3 Mart 1955 - Elvis Presley, ilk kez televizyonda göründü.
- 3 Mart 1957 - Corry Brokken, 2. Eurovision Şarkı Yarışması'nı "''Net als toen''" (''Önceki Gibi'') şarkısıyla kazandı.
- 3 Mart 1969 - NASA, Apollo 9 uzay aracını fırlattı.
- 3 Mart 1969 - Sirhan Sirhan, Robert F. Kennedy'yi öldürdüğünü mahkemede itiraf etti.
- 3 Mart 1971 - Ankara'da 300 subaya hitaben bir konuşma yapan Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, "''Gereken, gerektiği zaman yapılacaktır''" dedi.
- 3 Mart 1973 - Millî Güven Partisi, Cumhuriyetçi Parti ve Bağımsızlar, Cumhuriyetçi Güven Partisi'ni kurdular. Turhan Feyzioğlu Genel Başkan seçildi.
- 3 Mart 1974 - Türk Hava Yolları'nın DC-10 tipi 'Ankara' yolcu uçağı, Paris'te Orly Havalimanı yakınlarında düştü. Bu tarihe kadar dünya sivil havacılık tarihinde gerçekleşen en büyük kazada, 346 kişi öldü.
- 3 Mart 1977 - Gazeteci ve yazar Zekeriya Sertel, 25 yıl aradan sonra 1977'de Türkiye'ye geldi. Uluslararası Gazete Sahipleri Federasyonu'nun Cumhurbaşkanı'na ve Başbakan'a gönderdikleri mektuplar olumlu sonuç verdi. Zekeriya Sertel, Danıştay kararıyla 1952 yılında ayrıldığı Türkiye'ye dönebildi.
- 3 Mart 1980 - Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen, İstanbul'da öldü. Tayfur Sökmen, İskenderun Sancağı'nın Fransızlar tarafından işgali üzerine ilk direniş hareketini örgütleyenler arasındaydı. 1938'de kurulan Hatay Devleti'nin, 1939 yılında Türkiye'ye katılıncaya kadar Cumhurbaşkanlığını yaptı. 1939-1950 yılları arasında Antalya Milletvekili, 1950-1954 yılları arasındaysa Hatay Milletvekili olarak TBMM'de bulundu. 1969-1975 yılları arasında da kontenjan senatörü olarak görev yaptı.
- 3 Mart 1981 - Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı'nca yürütülen MHP ve yan kuruluşlarıyla ilgili soruşturmalarda, 36 cinayetin aydınlatıldığı açıklandı.
- 3 Mart 1981 - İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askerî Savcılığı, DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk'e işkence yapıldığı iddialarının asılsız olduğunu bildirdi.
- 3 Mart 1984 - Başbakan Turgut Özal, yerel seçimlerle ilgili olarak muhalefet liderlerine sert yanıtlar vererek; "''Bu seçimin ardından erken seçim gelir diye bekleyenler hayal ediyorlar, avuçlarını yalasınlar''" dedi.
- 3 Mart 1989 - 4. Levent'te bir boya imalathanesinde patlama oldu. 3 bina çöktü, 12 kişi öldü, 40 kişi de yaralandı.
- 3 Mart 1989 - İstanbul'da Kadıköy Hal Binası dönüştürülerek, Haldun Taner Tiyatrosu açıldı.
- 3 Mart 1989 - Süleymaniye Camii'nde bir grup, tekbir getirerek "Salman Rüşdi'ye ölüm" sloganlarıyla protesto gösterisi yaptı.
- 3 Mart 1992 - Zonguldak Kozlu'da grizu faciası; 127 kişi öldü,147 kişiden umut kesildi. Müfettişlerin hazırladığı raporda işverenin birçok teknik konuda ihmalkar ve sorumsuz davrandığı belgelendi.
- 3 Mart 1993 - Cumhurbaşkanı Özal ile Başbakan Demirel arasında tırmanan gerginliğin devleti yorduğuna dikkati çeken TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, "''Sıfatı olanlar, devlet hayatında üsluplarına dikkat etmelidir''" dedi.
- 3 Mart 1993 - İran sınırından Türkiye'ye girerek Ağrı Dağına yerleşen yaklaşık 300 PKK militanından 38'i, savaş uçaklarının bombardımanı sonucu öldü.
- 3 Mart 1993 - Tarihi Baruthane binası, "Ataköy Yunus Emre Kültür ve Sanat Merkezi" adıyla hizmete açıldı.
- 3 Mart 1994 - Öğretim Elemanları Sendikası kuruldu.
- 3 Mart 1994 - TBMM Genel Kurulu, DEP'li Selim Sadak ve RP'den istifa eden İstanbul Bağımsız Milletvekili Hasan Mezarcı'nın dokunulmazlığını kaldırdı.
- 3 Mart 1997 - Dünyanın güney yarım küredeki en yüksek binası, Yeni Zelanda'nın Auckland kentindeki Sky Tower, 2 buçuk yıl süren inşaatı tamamlanarak hizmete açıldı.
- 3 Mart 2001 - 3-6 Mart tarihleri arasında Hindistan’ın Kalküta kentinde düzenlenen "Seks İşçileri Karnavalı"na, dünyanın çeşitli ülkelerinden katılan 25000’i seks işçisi olmak üzere, 50000’in üzerindeki kişi, 3 Mart’ın “Dünya Seks İşçileri Hakları Günü” olarak kutlanmasına karar verdi. O günden sonra, 3 Mart dünyanın birçok ülkesinde seks işçilerinin haklarını dile getirdikleri bir onur günü olarak kutlanmaya başlandı.
- 3 Mart 2002 - İsviçre'de halk oylaması sonuçlandı: Birleşmiş Milletler'e üye olmaya "evet" dediler.
- 3 Mart 2005 - Steve Fossett, hiç durmaksızın ve yakıt ikmali yapmaksızın, tek başına bir uçakla, dünya turu atan ilk kişi oldu. Yolculuk 40.234 km idi ve 67 saat 2 dakika sürdü.
- 3 Mart 2006 - Randy Cunningham, rüşvet suçundan 8 yıl 4 ay hapis ile 1,8 milyon Dolar para cezasına mahkûm oldu. Savcı on yıl ceza istemişti. Bu mahkeme kararı, Amerikan tarihinde bir Kongre üyesine verilen en yüksek cezalardan biri.
- 3 Mart 2008 - Rusya'da Devlet Başkanlığı seçimini, Başbakan Birinci Yardımcısı Dimitriy Medvedev, yüzde 70,28 oranında oy alarak kazandı. Medvedev, 7 Mayıs'ta yemin etti.
3 Mart tarihte bugün doğumlar
- 3 Mart 1455 - II. João, Portekiz Kralı (ö. 1495)
- 3 Mart 1520 - Matthias Flacius, Hırvat Protestan reformcu (ö. 1575)
- 3 Mart 1583 - Edward Herbert, İngiliz diplomat, şair ve filozof (ö. 1648)
- 3 Mart 1589 - Gisbertus Voetius, Hollandalı teolog (ö. 1676)
- 3 Mart 1606 - Edmund Waller, İngiliz şair (ö. 1687)
- 3 Mart 1652 - Thomas Otway, İngiliz oyun yazarı (ö. 1685)
- 3 Mart 1756 - William Godwin, İngiliz gazeteci, politik filozof ve yazar (ö. 1836)
- 3 Mart 1797 - Gotthilf Heinrich Ludwig Hagen, Alman fizikçi ve hidrolik mühendisi (ö. 1884)
- 3 Mart 1800 - Heinrich Georg Bronn, Alman jeolog (ö. 1862)
- 3 Mart 1805 - Jonas Furrer, İsviçreli politikacı (ö. 1861)
- 3 Mart 1831 - George Pullman, Amerikalı mucit ve sanayici (ö. 1897)
- 3 Mart 1833 - Eduard Georg von Wahl, Baltık Alman cerrah (ö. 1890)
- 3 Mart 1839 - Camsetci Tata, Hint sanayici (ö. 1904)
- 3 Mart 1845 - Georg Cantor, Alman matematikçi (ö. 1918)
- 3 Mart 1847 - Alexander Graham Bell, İskoç mucit (ö. 1922)
- 3 Mart 1863 - Arthur Machen, Galli yazar (ö. 1947)
- 3 Mart 1868 - Alain, Fransız filozof (ö. 1951)
- 3 Mart 1871 - Maurice Garin, Fransız bisikletçi (ö. 1957)
- 3 Mart 1873 - William Green, Amerikalı işçi sendikası lideri (ö. 1952)
- 3 Mart 1883 - František Drtikol, Çek fotoğrafçı (ö. 1961)
- 3 Mart 1886 - Tore Ørjasæter, Norveçli şair (ö. 1968)
- 3 Mart 1890 - Norman Bethune, Kanadalı doktor ve hayırsever (ö. 1939)
- 3 Mart 1893 - Beatrice Wood, Amerikalı seramik sanatçısı (ö. 1998)
- 3 Mart 1895 - Matthew Ridgway, Amerikalı asker ve NATO Baş Kumandanı (ö. 1993)
- 3 Mart 1895 - Ragnar Anton Kittil Frisch, Norveçli ekonomist ve Nobel Ödülü sahibi (ö. 1973)
- 3 Mart 1911 - Jean Harlow, Amerikalı oyuncu (ö. 1937)
- 3 Mart 1924 - Ottmar Walter, Alman futbolcu (ö. 2013)
- 3 Mart 1924 - Tomiichi Murayama, Japon siyasetçi
- 3 Mart 1926 - Lys Assia, İsviçreli şarkıcı (ö. 2018)
- 3 Mart 1930 - Ion Iliescu, Rumen politikacı ve Devlet Başkanı
- 3 Mart 1933 - Lee Radziwill, Amerikalı moda yöneticisi
- 3 Mart 1937 - Bobby Driscoll, Amerikalı oyuncu (ö. 1968)
- 3 Mart 1938 - Bruno Bozzetto, İtalyan çizgi film animatörü
- 3 Mart 1939 - Hussaini Abdullahi, Nijeryalı üst düzey rütbeli eski asker ve siyasetçi (ö. 2019)
- 3 Mart 1951 - Salih Müslim, Suriyeli politikacı
- 3 Mart 1953 - Zico, Brezilyalı futbolcu ve teknik direktör
- 3 Mart 1954 - Ali Ağaoğlu, Türk iş adamı
- 3 Mart 1956 - Zbigniew Boniek, Polonyalı futbolcu
- 3 Mart 1958 - Miranda Richardson, İngiliz oyuncu
- 3 Mart 1958 - Mustafa Pehlivanoğlu, Türk ülkücü (12 Eylül Darbesi'nden sonra idam edilen ilk ülkücü) (ö. 1980)
- 3 Mart 1959 - Ira Glass, Amerikalı radyo programcısı
- 3 Mart 1961 - Perry McCarthy, İngiliz yarışçı
- 3 Mart 1961 - Safiye Soyman, Türk şarkıcı
- 3 Mart 1961 - Ümit Özdağ, Türk akademisyen, siyasetçi ve yazar
- 3 Mart 1962 - Herschel Walker, Amerikalı Amerikan futbolu oyuncusu
- 3 Mart 1962 - Jackie Joyner-Kersee, Amerikalı atlet
- 3 Mart 1963 - Hamdi Akın İpek, Türk iş adamı
- 3 Mart 1963 - Martín Fiz, İspanyol koşucu
- 3 Mart 1963 - Naci Taşdöğen, Türk sinema, dizi ve tiyatro oyuncusu
- 3 Mart 1964 - Cem Davran, Türk oyuncu
- 3 Mart 1966 - Şahap Sayılgan, Türk sinema ve dizi oyuncusu
- 3 Mart 1970 - Julie Bowen, Amerikalı aktris
- 3 Mart 1972 - Christian Oliver, Alman oyuncu
- 3 Mart 1973 - Killa Hakan, Türk Gangsta Rap sanatçısı ve söz yazarı
- 3 Mart 1977 - Berkun Oya, Türk tiyatrocu
- 3 Mart 1977 - Ronan Keating, İrlandalı şarkıcı ve Boyzone üyesi
- 3 Mart 1982 - Jessica Biel, Amerikalı oyuncu
- 3 Mart 1986 - Mehmet Topal, Türk futbolcu
- 3 Mart 1986 - Stacie Orrico, Amerikalı şarkıcı
- 3 Mart 1988 - Sibel Özkan, Türk halterci
- 3 Mart 1994 - Erdi Gülaslan, Türk basketbolcu
- 3 Mart 1997 - Camila Cabello, Kübalı-Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı
- 3 Mart 1991 - Park Chorong, Koreli şarkıcı, söz yazarı ve aktör
3 Mart tarihte bugün ölümler
- 3 Mart 1111 - I. Boemondo, Antakya Prensi (d. 1054)
- 3 Mart 1239 - III. Vladimir Rurikovich, Kiev Prensi (d. 1187)
- 3 Mart 1459 - Ausiàs March, Katalan şair (d. 1397)
- 3 Mart 1592 - Michael Coxcie, Flemish ressam (d. 1499)
- 3 Mart 1605 - VIII. Clemens, İtalyan Papa (d. 1536)
- 3 Mart 1706 - Johann Pachelbel, Alman besteci (d. 1653)
- 3 Mart 1707 - Alemgir Şah I, Babür İmparatorluğu'nun 6. İmparatoru (d. 1618)
- 3 Mart 1717 - Pierre Allix, Fransız Protestan rahip (d. 1641)
- 3 Mart 1744 - Jean Barbeyrac, Fransız hukukçu (d. 1674)
- 3 Mart 1765 - William Stukeley, İngiliz arkeolog (d. 1687)
- 3 Mart 1768 - Nicola Porpora, İtalyan besteci (d. 1686)
- 3 Mart 1792 - Robert Adam, İskoç mimar (d. 1728)
- 3 Mart 1843 - David Porter, Amerikalı amiral (d. 1780)
- 3 Mart 1850 - Oliver Cowdery, Amerikalı dini lider (d. 1806)
- 3 Mart 1894 - Ned Williamson, Amerikalı beyzbolcu (d. 1857)
- 3 Mart 1924 - Viktor von Tschusi zu Schmidhoffen, Avusturyalı ornitolog (d. 1847)
- 3 Mart 1927 - J.G. Parry-Thomas, Galli motor yarışçısı (d. 1884)
- 3 Mart 1927 - Mihail Petroviç Artsıbaşev, Rus yazar (d. 1878)
- 3 Mart 1932 - Eugen d'Albert, Alman besteci (d. 1864)
- 3 Mart 1948 - Ferenc Keresztes-Fischer, Macar avukat ve siyasetçi (d. 1881)
- 3 Mart 1959 - Lou Castello, Amerikalı aktör ve komedyen (Abbott ve Costello ikilisinin Costello'su) (d. 1906)
- 3 Mart 1973 - Adolfo Ruiz Cortines, 47. Meksika Devlet Başkanı (d. 1889)
- 3 Mart 1980 - Tayfur Sökmen, Türk politikacı ve Hatay Devleti Cumhurbaşkanı (d. 1891)
- 3 Mart 1982 - Georges Perec, Fransız yazar (d. 1936)
- 3 Mart 1983 - Georges Remi Hergé, Belçikalı çizer ve çizgi roman karakteri Tenten'in yaratıcısı (d. 1907)
- 3 Mart 1987 - Danny Kaye, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve komedyen (d. 1913)
- 3 Mart 1991 - İmran Aydın, Türk politik aktivist ve Türkiye Devrimci Komünist Partisi üyesi (d. 1963)
- 3 Mart 1993 - Albert Sabin, Polonya asıllı Amerikalı tıp araştırmacısı (Ağızdan uygulanan çocuk felci aşısını geliştirdi) (d. 1906)
- 3 Mart 1993 - Carlos Montoya, İspanyol flamenco gitaristi (d. 1903)
- 3 Mart 1994 - Bilge Olgaç, Türk sinema yönetmeni ve senarist (ilk ve en çok film çeken kadın yönetmen) (d. 1940)
- 3 Mart 1995 - Howard W. Hunter, Amerikalı dini lider (d. 1907)
- 3 Mart 1995 - Mustafa Irgat, Türk şair ve ressam (d. 1950)
- 3 Mart 1996 - Marguerite Duras, Fransız yazar (d. 1914)
- 3 Mart 1999 - Gerhard Herzberg, Alman asıllı Kanadalı fizikçi ve fiziksel kimyager (d. 1904)
- 3 Mart 2001 - Ruhi Sarıalp, Türk atlet (d. 1924)
- 3 Mart 2002 - Roy Porter, İngiliz tarihçi (d. 1946)
- 3 Mart 2003 - Horst Buchholz, Alman sinema oyuncusu (d. 1933)
- 3 Mart 2005 - Rinus Michels, Hollandalı futbolcu ve teknik direktör (d. 1928)
- 3 Mart 2006 - Tunç Yalman, Türk oyuncu (d. 1925)
- 3 Mart 2008 - Giuseppe Di Stefano, İtalyan opera sanatçısı ve tenor (d. 1921)
- 3 Mart 2009 - Yusuf Hayaloğlu, Türk şair (d. 1953)
- 3 Mart 2011 - Ümran Baradan, Türk resim ve seramik sanatçısı (d. 1945)
- 3 Mart 2013 - Müslüm Gürses, Türk şarkıcı ve oyuncu (d. 1953)
- 3 Mart 2014 - Altan Günbay, Türk sinema sanatçısı (d. 1931)
- 3 Mart 2016 - Ahmet Oktay, Türk şair, yazar ve gazeteci (d. 1933)
- 3 Mart 2020 - Božidar Alić, Hırvat aktör (d. 1954)
3 Mart tarihte bugün özel günler
- Dünya Kulak ve İşitme Günü
- 3 Mart Erzurum'un Aşkale ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
- 3 Mart Erzurum'un Pazaryolu ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)